Το κρεσέντο των τουρκικών προκλήσεων συνεχίστηκε, με τις δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu, περί τουρκικών Ιμίων – δηλώσεις που με σαφήνεια αμφισβητούν την ελληνική Εθνική Κυριαρχία. Με εξαγγελίες παρόμοιου χαρακτήρα να έχουν προηγηθεί (τόσο εναντίων της Ελλάδας όσο και της Κύπρου), η Τουρκία μοιάζει – έστω σε προφορικό επίπεδο – να εμφανίζει ξανά αναθεωρητικές τάσεις προς Δυσμάς και να βάζει τέλος σε μια περίοδο ηρεμίας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Σε μια πιο διεισδυτική ματιά στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, τα ευρήματα δεν υποδεικνύουν αναθεωρητικές επιθυμίες (με δεδομένο πως η σημερινή Τουρκία είναι ορθολογικός δρων), αλλά τη συνεχιζόμενη προσπάθεια του Recep Tayyip Erdogan να εδραιώσει την εσωτερική νομιμοποίηση και να εξασφαλίσει την αυτοκρατορική του θέση εις το διηνεκές. Έχοντας κηρύξει πολλαπλούς πολέμους εναντίων εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών, προς κάθε κατεύθυνση και μέτωπο, ο Erdogan ολοκληρώνει το παζλ με το κομμάτι που έλειπε ως τώρα, αλλά αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο συμφωνίας και συσπείρωσης στο εσωτερικό της γείτονος: το κυνήγι μαγισσών στο Αιγαίο.

Εν συνεχεία των Προεδρικών δηλώσεων περί άρνησης της Συνθήκης της Λωζάνης, ο Ηγέτης του κεμαλικού CHP, Kemal Kilicdaroglu, υποστήριξε πως «η Ελλάδα έχει καταλάβει 18 νησιά», κατηγορώντας τον Erdogan για αδράνεια και ανικανότητα χειρισμού των ελληνοτουρκικών και τουρκοκυπριακών σχέσεων. Είναι σαφές πως ο Erdogan δε θα μπορούσε να απορρίψει αυτούς τους χαρακτηρισμούς, παρά μόνο αν τους πήγαινε ένα βήμα παραπέρα: στην επίσημη αμφισβήτηση της Ελληνικής Εθνικής Κυριαρχίας. Η τακτική αυτή πρέπει να αναμένεται, όσο η Τουρκία παραμένει με την πλάτη στον τοίχο σε κάθε επίπεδο Διεθνών Σχέσεων, με ακόμα περισσότερες προεκτάσεις – δεν αποκλείεται οι προκλήσεις να μετουσιωθούν με στρατιωτικές κινήσεις στο Αιγαίο.

Παρουσιάζοντας στοιχεία κατάρρευσης, η πάλαι πότε υποδειγματική, τουρκική εξωτερική πολιτική έχει μετατραπεί σε καταφύγιο του πολιτικά εκκεντρικού Ηγέτη της, εναντίων των προσωπικών του δαιμόνων. Με ξεκάθαρες (επιχειρησιακές και επικοινωνιακές) αποτυχίες στην Συρία, βαθιά πλήγματα στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, την κατάρριψη ενός ρωσικού μαχητικού και την απόσταση με το Ισραήλ, ο Erdogan αναζητά προφορική νίκη σε παρελθοντικές τετελεσμένες ήττες. Έχοντας μετασχηματίσει το σύνολο της εξωτερικής πολιτικής – που είχε κοστίσει στην χώρα μας αρκετά – σε προσωπικό μέσο εξιλέωσης, καταδικάζει τη χώρα του στην απομόνωση, αδυνατώντας να διακρίνει σωστά τους στόχους και την ορθή διαχείριση που θα επέφεραν στην Τουρκία απτά ανακουφιστικά διαλείμματα ξεκούρασης από τη συνεχιζόμενη τριβή.

Η νωχελική επίκληση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών στο Διεθνές Δίκαιο αποτελεί, εν τέλει, το τέλμα της κοντόφθαλμης τουρκικής επιδίωξης: η Συνθήκη της Λωζάνης και οι 18 Ελληνικές βραχονησίδες θα αλλάξουν μόνο με πόλεμο. Έναν πόλεμο που η ορθολογική Τουρκία δεν θέλει. Παρά τα δεδομένα ελληνικά οικονομικά προβλήματα, η Ελλάδα διαθέτει ισχύ για να αρνηθεί στην Τουρκία μια νίκη συγκριτικού οφέλους: η γείτονα θα χάσει περισσότερα από όσα θα κερδίσει σε μια πιθανή σύγκρουση. Ιδίως με τις προαναφερθείσες εξωτερικές σχέσεις, ένας πιθανός ελληνοτουρκικός πόλεμος θα γείρει την πλάστιγγα της διεθνούς κοινής γνώμης σαρωτικά υπέρ της ελληνικής πλευράς, με την Τουρκία να αδυνατεί να αντεπεξέλθει με ίδιους οικονομικούς και ψυχολογικούς πόρους.

Η θεωρία υποδεικνύει πως ο Erdogan αλιεύει, στην ουσία, σταθερότητα, με την αποσταθεροποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Αυτό, όμως, δεν αποτελεί λόγο εφησυχασμού για την ελληνική πλευρά. Το ελληνικό Δόγμα είναι κατάλληλο για ακριβώς αυτές τις τουρκικές συμπεριφορές και μένει να εφαρμοστεί στο έπακρο, ώστε η χώρα μας να βγει κερδισμένη από την τουρκική δραστηριότητα.

Οι βασικοί πυλώνες της ελληνικής αποτροπής πρέπει να υποστηριχθούν αποφασιστικά:

• Άμεση απάντηση και κατάρριψη κάθε τουρκικής πρόκλησης με νομικά (τελεσίδικα) επιχειρήματα, διαμέσου των Υπερεθνικών Θεσμών.
• Άμεση αντίδραση σε κάθε πιθανή στρατιωτική κινητοποίηση στο Αιγαίο, ώστε να ενισχυθεί η φήμη άμεσης αντιμετώπισης.
• Κλιμάκωση, σε πολιτικό ή στρατιωτικό επίπεδο, αν αυτό χρειαστεί, ακόμα και αν οδηγήσει σε σύγκρουση.

Οι συνεχείς αναθεωρητικές εξάρσεις της Τουρκίας ανά το παρελθόν (χωρίς καν την ύπαρξη των εκατέρωθεν προβλημάτων) αποσκοπούσαν στον εντοπισμό της ελληνικής μετριοπάθειας και στην απόκτηση στρατηγικών πλεονεκτημάτων επ’ αυτής. Τη δεδομένη στιγμή, η Τουρκία βλέπει τη χώρα μας ως ένα δίαυλο αποσυμπίεσης και αναζητά εξόφθαλμα ένα τέτοιο κενό, ώστε να αποκομίσει τεράστια οφέλη, σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο.

Αντιθέτως, η Ελλάδα έχει να διαχειριστεί από θέση ισχύος μια χώρα που αναζητά απελπισμένα μια επικοινωνιακή νίκη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην υποπέσει σε κανένα λάθος και να πετύχει η ίδια μια διπλωματική νίκη που θα ενισχύσει τη – βαθιά πληγωμένη – εικόνα της στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής.