Στον απόηχο της εκλογής Trump, η αμερικανική κοινωνία -αλλά και η διεθνής κοινότητα- ξεπερνά σταδιακά την αρχική έκπληξη, και βυθίζεται στον προβληματισμό για το μέλλον, υπό το πρίσμα των προεκλογικών εξαγγελιών του μεγιστάνα. Η ευρεία νίκη επί της Hillary Clinton οδηγεί τον επιχειρηματία στον Λευκό Οίκο, κλυδωνίζοντας το παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό τοπίο, με την αβεβαιότητα να λαμβάνει διαστάσεις ασύμμετρης απειλής τόσο για τους σύμμαχους όσο και για τους ανταγωνιστές των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σε αντίστοιχους ρυθμούς κινείται και η Ευρώπη. Στην προεκλογική του εκστρατεία ο Trump είχε δηλώσει πως, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν αμυντική υποστήριξη στις χώρες του ΝΑΤΟ μόνο «αν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους σε εμάς». Η συγκεκριμένη δήλωση, σε συνδυασμό με την φιλικά προσκείμενη τάση για τον Ρώσο Πρόεδρο, Vladimir Putin, δημιουργεί ανασφάλεια και προβληματισμό στις τάξεις των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων, αλλά και στις μικρότερες χώρες της Βαλτικής που εισήλθαν πρόσφατα στη Συμμαχία.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο εκλεγμένος Πρόεδρος φαίνεται πως θα ακολουθήσει το ίδιο Δόγμα: θεωρεί πως το ελληνικό ζήτημα δεν αποτελεί αμερικανικό, αλλά γερμανικό -και ίσως ρωσικό- πρόβλημα και δεν προτίθεται να λάβει καμία δράση προς την επίλυσή του. Έχει, επίσης, χρησιμοποιήσει την χώρα μας σαν αντιπαράδειγμα για τις ΗΠΑ υποστηρίζοντας πως πρέπει να ληφθούν μέτρα για να μην κινδυνεύσει η αμερικανική οικονομία να οδηγηθεί στο ελληνικό αδιέξοδο.

Η εκλογή Trump αποτελεί παράγωγο της αντισυστημικής κουλτούρας που διέπει τη σύγχρονη Δυτική κοινωνία. Το μέγεθος και ο αντίκτυπος της χώρας στη Διεθνή Κοινωνία δεν πρέπει να συγχέεται με τον τρόπο που λειτουργούν οι πολίτες της. Η συμπεριφορά είναι παρόμοια και αλληλένδετη με το Brexit, τις εκλογικές νίκες της Marie Le Pen και την άνοδο αντισυμβατικών κινημάτων στην παγκόσμια πολιτική ιεραρχία. Οι παραπάνω κινήσεις βλέπουν στο πρόσωπο του Trump την εξωτερική νομιμοποίηση της πολιτικής τους και την επιβεβαίωση βασικών αξόνων της ρητορικής τους: μετανάστευση, ξενοφοβία, κρατικοκεντρικές προσεγγίσεις. Αναμφίβολα, τα σημεία αυτά θα αποτελέσουν εμπόδια στην ήδη ασθμαίνουσα Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση.

Οι καιροί, όμως, επιτάσσουν τη συγκρότηση της ευρωπαϊκής ιδέας και την ανασύνταξη της ευρωπαϊκής δυναμικής – μιας δυναμικής αυτόνομης, απαλλαγμένης από την αμερικανική κηδεμονία. Η πολυετής εξάρτηση από την αμερικανική σφαίρα επιρροής, σε συνδυασμό με την στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ, έχουν υπνωτίσει κάθε ευρωπαϊκή διαδικασία δημιουργώντας ένα σύστημα κρατών που αδυνατεί να δώσει λύσεις στο εσωτερικό του. Η εκλογή Trump αποτελεί το έναυσμα για αναδιάρθρωση στο εσωτερικό της Ευρώπης χωρίς ωστόσο να σταματήσει η διακρατική συνεργασία και συνεννόηση να αποτελούν μια από τις κύριες προτεραιότητες της Ένωσης. Να αποτελούν ωστόσο προτεραιότητα και όχι αυτοσκοπό.

Η Ελλάδα αποτελεί μέρος της ανωτέρω προσέγγισης. Η χώρα μας είναι ευρωπαϊκή και μέσω αυτής της οδού οφείλει να κινηθεί και να αναζητήσει λύσεις. Ανέκαθεν οι Ελληνικές κυβερνήσεις διατηρούσαν φιλικές σχέσεις συνεργασίας με τον Λευκό Οίκο αλλά η πολιτική της συντονίζεται -και οφείλει να συντονίζεται- από τους ηπειρωτικούς της εταίρους. Σε τελική ανάλυση, τα ελληνικά προβλήματα αφορούν τη δική τους περιφέρεια και σε αυτό είναι ενδεικτική η άγνοια του απερχόμενου Αμερικανού Προέδρου, Barack Obama, για τις ουσιαστικές παραμέτρους του  Κυπριακού.

Η εκλογική νίκη του Trump δεν φαίνεται να επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα. Τα ελληνικά ζητήματα είναι γνωστά και η συμβολή της προηγούμενης κυβέρνησης του Δημοκρατικού κόμματος δεν ήταν σε κανένα βαθμό καθοριστική ούτως ώστε να καλλιεργείται τώρα καθεστώς φόβου. Κάθε στοιχείο, από την επιλογή των στελεχών ως την μετριοπάθεια του νέου Προέδρου προς τη Ρωσία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Σε κάθε περίπτωση, τέλος, ο άξονας για την χάραξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής ήταν πάντοτε το συμφέρον και με βάση αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να δρουν. Το ουσιαστικό για την Ευρώπη -και για τη χώρα μας σαν μέρος της- είναι η καθιέρωση μιας νέας ταυτότητας που θα επιτρέψει την απρόσκοπτη πορεία και ευημερία, υπό οποιαδήποτε εξωτερική συνθήκη.