Το ιστορικό των σχέσεων μεταξύ Ε.Ε και Τουρκίας έχει μία μακρά πορεία που χρονολογείται από το 1960. Η Τουρκία, προωθώντας την ιδιότητα της ως σύμμαχος των κρατών-μελών, προσπαθούσε πάντοτε να γίνει πλήρες μέλος της Κοινότητας. Μόνο που τα δυτικά κράτη δεν συμμερίζονταν τον ίδιο ενθουσιασμό, και πάντα αντιμετώπιζαν την Τουρκία με ιδιαίτερη επιφυλακτικότητα, γιατί δεν πληρούσε -και ούτε ακόμα έχει καταφέρει να πληροί- τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να γίνει πλήρες μέλος της Ένωσης. Αντίθετα, όσο διαρκούν οι διαπραγματεύσεις για την ολοκληρωτική ένταξή της, έχει υιοθετηθεί μία ειδική σχέση με το τουρκικό κράτος, ωσότου να ικανοποιήσει πλήρως τους στόχους του κοινοτικού κεκτημένου και να άρει τις σκεπτικιστικές τάσεις που επικρατούν στο εσωτερικό της Ένωσης. Όμως, μήπως στην περίπτωση της Τουρκίας ισχύει το σοφό ρητό ‘’ουδέν μονιμότερο του προσωρινού’’;

Αυτό φοβάται η τουρκική κυβέρνηση και, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση ένταξης της χώρας και τις υψηλές απαιτήσεις που έχουν τα κράτη-μέλη από αυτή και σε αναπτυξιακό και σε κοινωνικό και σε οικονομικό επίπεδο, έχει προκληθεί αναστάτωση στο εσωτερικό του τουρκικού κράτους, με τους Τούρκους ηγέτες να δυσανασχετούν και, πολλές φόρες, να προβαίνουν σε πράξεις ενάντιες με το διπλωματικό και διαλλακτικό προφίλ που θέλουν να χτίσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο με την αθέτηση της συμφωνίας για το προσφυγικό, η οποία είχε υπογραφεί στις 18 Μαρτίου.

“Αν δεν δοθεί η ελεύθερη βίζα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα αποτραβηχτούμε από τη συμφωνία για το προσφυγικό, η οποία -πλέον- δεν θα έχει καμία ισχύ. Θα μπορούσε να γίνει στα μέσα Οκτωβρίου, αλλά αναμένουμε μία συγκεκριμένη ημερομηνία από την Ευρωπαϊκή Ένωση“, δήλωσε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu, με στόχο η Ε.Ε να ανοίξει τα σύνορά της στα 80 εκατ. των Τούρκων πολιτών και να ικανοποιήσει το αίτημα για ελεύθερη βίζα που έχει θέσει ως όρο η Άγκυρα. Μπορούμε να πούμε πως η γραμμή που ακολουθεί η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι καθαρά εκβιαστική, πατώντας τους Ευρωπαίους στο σημείο που τους πονάει για να πετύχουν το σκοπό τους, στέλνοντας τελεσίγραφα και ωθώντας τις καταστάσεις στα άκρα.

ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ;

Σκληρή και κατηγορηματική απέναντι στον τουρκικό εκβιασμό η Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, η αναπληρώτρια εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Mina Andreeva δήλωσε πως “αν η Τουρκία θέλει την απελευθέρωση της βίζας τότε πρέπει να εκπληρώσει τα προαπαιτούμενα, και δεν πρόκειται να υπάρξει καμία έκπτωση από τα συμφωνηθέντα. Η Κομισιόν δεν πρόκειται να αλλάξει για χάρη της Τουρκίας τον ορισμό της τρομοκρατίας, ούτε να διαφοροποιήσει τα προαπαιτούμενα. H Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ποια είναι η διαδικασία από την πρώτη στιγμή“.

Τα ευρωπαϊκά κράτη δεν ανέχονται τους εκβιασμούς της Άγκυρας, και θα κάνουν τα πάντα για να προστατέψουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα απέναντι σε οποιαδήποτε ξένη απειλή. Ιδιαίτερα μετά τα τελευταία γεγονότα του πραξικοπήματος στην Τουρκία, τα κράτη – μέλη όχι μόνο δεν φαίνονται πρόθυμα να διευκολύνουν τις διαδικασίες για την ένταξη της χώρας, το αντίθετο μάλιστα. Μιλούν για αυταρχικά φαινόμενα που δεν πρεσβεύουν τα ευρωπαϊκά ιδεώδη και πρακτικές, όπως η επιβολή θανατικής ποινής, που δεν χωρούν στην Ένωση.

ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ

Ο Επικεφαλής του Γραφείου Ευρώπης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR), Vincent Cochetel, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του πως η συμφωνία για το προσφυγικό -ούτως ή άλλως- έχει ανασταλεί de facto μετά το πραξικόπημα, γιατί δεν υπάρχουν πλέον συνομιλητές από τουρκικής πλευράς, και όλη αυτή η αναστάτωση στο εσωτερικό του τουρκικού κράτους έχει βάλει σε κίνδυνο τις βασικές επιδιώξεις της συμφωνίας. Παρόλα αυτά, ο ΟΗΕ παραμένει καθησυχαστικός απέναντι σε πιθανές επιπλοκές της συμφωνίας, λόγω της μικρής αύξησης που δέχτηκαν οι αφίξεις μέσα στον Ιούλιο. Αυτό μπορεί να συνέβη είτε εξαιτίας των κλειστών συνόρων πολλών ευρωπαϊκών κρατών, είτε εξαιτίας των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων που έχει δεχτεί η Ευρώπη, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα ασφαλείας που προσφέρει.

ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Μια τέτοια απόφαση από τη γειτονική Τουρκία θα έφερνε ολέθρια αποτελέσματα στη χώρα μας. Οι ροές των προσφύγων θα κατέφευγαν μέσω του Αιγαίου σε εμάς, και οι ήδη υπάρχουσες δυσκολίες στην αντιμετώπιση του προσφυγικού θα πολλαπλασιάζονταν. Τα πολύπαθα ελληνικά νησιά, που ήδη ασφυκτιούν από τα προηγούμενα μεταναστευτικά κύματα, θα καλούνταν να φιλοξενήσουν χιλιάδες ανθρώπους επιπλέον. Απορίας άξιο είναι πώς θα μπορούσαν να τα καταφέρουν χωρίς την ύπαρξη κατάλληλων υλικοτεχνικών υποδομών, οργάνωση και οικονομική υποστήριξη, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες. Ένα είναι το σίγουρο, πως μία τέτοια εξέλιξη δεν θα ευνοούσε καμία από τις πλευρές του ζητήματος ενώ, αντίθετα, θα προξενούσε επιπρόσθετα προβλήματα στο διεθνές προσκήνιο, με ένα ντόμινο γεγονότων που θα ακολουθούσε και θα επηρέαζε όχι μόνο τη λειτουργία της Ε.Ε, αλλά θα έθετε υπό αμφισβήτηση το ήδη υπάρχον διαμορφωμένο καθεστώς. Η κάθε πλευρά καλείται να λάβει αποφάσεις όχι μόνο βάσει των δικών της αποκλειστικών συμφερόντων, αλλά σκεπτόμενη μέσα στο πνεύμα του συνανήκειν. Ο χρόνος θα δείξει αν μια τέτοια προσδοκία είναι υλοποιήσιμη, ή αν αποτελεί απλώς ένα όραμα για ένα καλύτερο κόσμο.

Πηγές:

http://news247.gr/eidiseis/kosmos/diethnis-politiki/kathgorhmatikh-apanthsh-ee-sthn-toyrkia-den-ekviazomaste.4197554.html

http://www.kathimerini.gr/869613/article/epikairothta/kosmos/ee-pros-toyrkia-na-ginoyn-sevastes-oles-oi-proupo8eseis-ths-symfwnias-gia-thn-apeley8erwsh-twn-viza

http://www.capital.gr/story/3145279