Η ασθμαίνουσα γεωπολιτική ισχύς της Ελλάδας.
- Written by Ορέστης Μυλωνάς Λέκκας
- Published in Άμυνα & Ασφάλεια, Ελλάδα, Τάσεις
- 2 Σχόλια
- Permalink
Την 6η Ιουνίου του 2016, και έπειτα από 81 χρόνια, η Αγία Σοφία σταμάτησε να λειτουργεί ως Μουσείο και ακούστηκε ξανά στο εσωτερικό της μουσουλμανική λειτουργία. Η διαταγή ανάγνωσης του κορανίου από ιμάμη στην Αγία Σοφία ίσχυσε για ένα μήνα στα πλαίσια του ραμαζανίου, και δόθηκε κατόπιν εντολής της τουρκικής κυβέρνησης – και συγκεκριμένα του Προέδρου Recep Tayyip Erdoğan. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε, διαμαρτυρόμενο για την πρόκληση της τουρκικής κυβέρνησης, διότι προσβάλει ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. To State Department στήριξε τη θέση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών με αντίστοιχη δήλωσή του. Παραταύτα η τουρκική κυβέρνηση δεν διέκοψε τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως ισλαμικού τεμένους. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την οικονομική αδυναμία του Ελληνικού Κράτους κατά τα τελευταία χρόνια, και της ολοένα αυξανόμενης διεθνούς απομόνωσης κατά τα τελευταία δύο χρόνια, εγείρουν σοβαρές ανησυχίες για γεωπολιτικούς κινδύνους της Ελλάδας στην παρούσα χρονική περίοδο από πολλές πλευρές.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ
Κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα η επιθετικότητα των Τούρκων προς την Ελλάδα βαίνει διαρκώς αυξανόμενη, με ποικίλες προκλήσεις σε πολλά επίπεδα που μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία για την εδαφική ακεραιότητα του Ελληνικού Κράτους. Οι αεροπορικές παραβιάσεις της τουρκικής αεροπορίας στο Αιγαίο βρίσκονται στην μεγαλύτερη ένταση και ποσότητα τουλάχιστον από την κρίση των Ιμίων, θέτοντας πιο έντονα από ποτέ το θέμα των διαχρονικών διεκδικήσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο. Στην Κομοτηνή, το τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης προσπαθεί εδώ και χρόνια να καλλιεργήσει στους μουσουλμάνους της Θράκης μια ιδεολογία τουρκικής μειονότητας, συνδεδεμένης άμεσα με το Τουρκικό Κράτος, και έτοιμης να υποστηρίξει πιθανές τουρκικές διεκδικήσεις στη Δυτική Θράκη ενώ, παράλληλα, η τουρκική ηγεσία κάνει απροκάλυπτα λόγο για τουρκική μειονότητα.
Η πολιτική κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό της Τουρκίας και το διεθνές περιβάλλον ενισχύουν την ως άνω ανησυχία. Η επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμιού, εκτός από μεγάλη πρόκληση για τον παγκόσμιο πολιτισμό -και ειδικά για την Ελλάδα-, είναι ένας βαθύς πολιτικός συμβολισμός εκ μέρους του Erdoğan, που δείχνει ότι προοδευτικά εγκαταλείπεται ο κεμαλισμός, και η πολιτική κατευθύνεται προς τον ισλαμισμό. Η ανακήρυξη της Αγίας Σόφιας ως μουσείου, και η παύση της λειτουργίας της ως μουσουλμανικού τεμένους από τον Κεμάλ Ατατούρκ το 1935, αποτέλεσε ένα σύμβολο της κήρυξης του Τούρκικου Κράτους ως κοσμικού, και υπέδειξε την ευρωπαϊκή του κατεύθυνση. Επιπροσθέτως, ο συγκεντρωτισμός του Ερντογάν στο εσωτερικό, η σύγκρουση με τους Ρώσους, η απομάκρυνση της αμερικανικής πολίτικης από τα τουρκικά συμφέροντα, η -πλέον- κακή σχέση με τη Γερμάνια (τον κλασικό σύμμαχο της Τουρκίας στην Ευρώπη) και η συνήθεια των Τούρκων να εξάγουν προβλήματα, συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι μαίνεται μια πολύ μεγάλη κρίση Ελλάδος-Τουρκίας, που μπορεί να θέσει εν κινδύνω την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.
ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Από το Βορρά, τόσο οι Αλβανοί όσο και οι Σκοπιανοί φαίνονται πιο διεκδικητικοί από ποτέ.
Στην πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας στα Τίρανα, αυτός αποδοκιμάστηκε από ομάδα μελών του κόμματος των Τσάμηδων, το όποιο συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Edi Rama. Οι Τσάμηδες είναι ένα αλβανικό φύλο το όποιο συνεργάστηκε με τους Ναζί κατά των Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, επιδεικνύοντας πρωτοφανή βιαιότητα κατά των Ελλήνων στην Ήπειρο, με αποτέλεσμα να εκδιωχθούν στην Αλβανία μετά το πέρας του πολέμου. Αυτοί, εντασσόμενοι στον ευρύτερο Αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό, διεκδικούν την αυτονόμηση ενός μεγάλου μέρους της Ηπείρου ως Τσαμουριάς. Μέχρι τώρα επρόκειτο για γραφικές ιδέες της αλβανικής υπαίθρου. Τώρα, όμως, για πρώτη φορά οι ιδέες αυτές παύουν να είναι περιθωριακές, και περιβάλλονται πλέον χαρακτήρα κυβερνητικής πολιτικής.
Τα Σκόπια, έχοντας προπαγανδίσει επιτυχώς τις ανιστόρητες εθνικιστικές τους επιδιώξεις, έχουν καταφέρει να αναγνωριστούν από μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας ως «Μακεδονία». Επίσης, από τους Σκοπιανούς δεν ελλείπει ο μεγαλοϊδεατισμός, καθότι εμφανίζουν διαρκώς χάρτες της υποτιθέμενης «Ενωμένης Μακεδονίας» – που περιλαμβάνουν και τη Θεσσαλονίκη, την οποία υποδεικνύουν σε ορισμένες περιπτώσεις και ως Πρωτεύουσα. Οι ιδέες αυτές φαίνονται να ευδοκιμούν σήμερα πιο πολύ από ποτέ, διότι για πρώτη φορά τμήμα του πολιτικού χώρου που εκπροσωπεί η Ελληνική Κυβέρνηση αποδέχεται το όνομα «Μακεδονία» για το διασπασθέν από την πρώην Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας κράτος των Σκοπίων. Η παρακμή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής φαίνεται και στην πρόσφατη δράση των σκοπιανών αστυνομικών κατά των προσφύγων εντός του ελληνικού εδάφους, και η παραβίαση του Ελληνικού Εναερίου Χώρου από δύο ελικόπτερα των σκοπιανών αρχών – πράξεις που βάλλουν ευθέως κατά της εδαφικής ακεραιότητας του Ελληνικού Κράτους, και για τις οποίες δεν δόθηκε ποτέ ουσιαστική απάντηση από την Ελλάδα.
Μοιάζει παράδοξο πώς αυτές οι δύο χώρες ακολουθούν χωρίς περίσκεψη αυτές τις πολιτικές. Πρώτον, διότι εξαρτώνται οικονομικά σε μεγάλο βαθμό από την Ελλάδα με τις χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις που εδρεύουν εκεί, και με το συνάλλαγμα που εισάγουν σε αυτές οι μετανάστες στην Ελλάδα πολίτες τους (κυρίως οι Αλβανοί). Δεύτερον, διότι στρατιωτικά έχουν υποδεκαπλάσια ισχύ σε σχέση με την Ελλάδα. Τρίτον, διότι βάλλοντας κατά της Ελλάδας γνωρίζουν ότι βάλλουν κατά ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα που δεν προωθεί καθόλου τις διαδικασίες ένταξής τους σε αυτήν.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Συνοψίζοντας καθίσταται σαφές ότι, η διεθνής γεωπολιτική ισχύς της Ελλάδας έχει εξασθενήσει σε μεγάλο βαθμό. Η επιθετικότητα της Τουρκίας σε επίπεδο στρατιωτικό αλλά και συμβολικό, και οι αλυτρωτικές τάσεις των βαλκάνιων γειτόνων της Ελλάδας που εμφανίζονται πιο έντονα από ποτέ και τείνουν να εξελιχθούν σε κρατική πολιτική, δεικνύουν την υποβάθμιση της γεωπολιτικής ισχύος της Ελλάδας. Αν, δε, τα παραπάνω γεγονότα εξεταστούν σε συνδυασμό με το σημαντικό έλλειμμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Ελλάδα και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω των οικονομικών προβλημάτων, συμπεραίνει κανείς ότι διανύουμε την πιο πρόσφορη περίοδο για εδαφικές διεκδικήσεις κατά του Ελληνικού Κράτους.
ΠΗΓΕΣ:
- Hagia Sophia: Political and Religious Symbolism in Stones and Spolia
- Christians Outraged as Muslim Turks Use Hagia Sophia for Ramadan Prayers
- Greece Condemns State-Sanctioned Quran Readings at Hagia Sophia
- Battle Over the Aegean: The Undeclared Greco-Turkish Air War
- Turkish and Greek fighters engage in dogfight over the Aegean Sea
- Vestiges of the Ottoman Past: Muslims Under Siege in Contemporary Greek. Thrace
- Greece Responds to Erdogan’s Provocative Statements
- Albanian Chams Try to Create a Minority Issue in Greece
- Cham Party Eyes Cabinet Post in Albania
- FYROM Name Issue
- “Δεν θα απέρριπτα το Μακεδονία σκέτο”, είπε βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μιλά για παρερμηνεία
- Greek Business in FYROM is Flourishing
- Greek investments in Albania
- Current military capabilities and available firepower for 2016 detailed – Greece
- Current military capabilities and available firepower for 2016 detailed – Albania
- F.Y.R.O.M. Military Forces
- Υπερπτήσεις Ελικοπτέρων ΠΓΔΜ
- Idomeni: Greece sends two demarches to FYROM, Skopje complaints about Greek authorities
2 Comments
Φίλε Ορέστη καλησπέρα,
Διάβασα μα ενδιαφέρον το περιεχόμενο των όσων γράφεις και ειλικρινά μου αρέσει ο τρόπος που γράφεις, πλην πρέπει να σου πω, ότι χωρίς να αμφισβητώ την, όπως αντιλαμβάνομαι εγώ, ουσία των γραφόμενών σου, ήτοι ότι η κατάσταση είναι πολύπλοκη και υφίστανται πολλές προκλήσεις, όπως θα λέγαν οι διπλωμάτες ή κίνδυνοι, όπως θα λέγαμε εμείς απλά, για τη γεωστρατηγική θέση της πατρίδας μας, δεν νομίζω ότι υφιστάμεθα κάποια ιδιαίτερη μείωση της γεωπολιτικής μας θέσης ή να το πω πιο απλά, δεν είχαμε και πολλά περισσότερα, που αίφνης τα απολέσαμε. Οι διεκδικήσεις των Σκοπιανών, είναι γνωστές, περίπου άμα την ίδρυση του κράτους τους και γι’ αυτό και εξ’ αρχής είχαμε πολλαπλά προβλήματα, το θέμα της Τσαμουριάς πράγματι υφίσταται ήδη με τη λήξη του ΄β παγκοσμίου πολέμου και σου θυμίζω ότι μέχρι τη δεκαετία του ’90 νομίζω ήμασταν τύποις σε εμπόλεμη κατάσταση, όσο δε για την Τουρκία, οι διαφορές μας, οι διαφορές μας είναι διαχρονικές, από την ίδρυση των δυο κρατών μας, για να μην σου πω, από τη μάχη του Ματζικέρτ, (αν θυμάμαι καλά περίπου το 1070 μ.Χ.) αν θεωρήσουμε το Βυζάντιο κομμάτι του Ελληνισμού και τους Σελτζούκους-Τούρκους προγόνους του σημερινού τουρκικού κράτους.
Άρα το ότι αυτοί συνεχίζουν και προβάλλουν τις πάγιες θέσεις τους, είναι τόσο φυσιολογικό, όσο και η δική μας προβολή θέσεων, που γι’ αυτούς δείχνουν την ‘προκλητικότητά μας’ π.χ. για τους Τούρκους η περίπτωση να επεκτείνουμε στα 12 ναυτικά μίλια τα χωρικά μας ύδατα, ή να μην δεχόμαστε το συνταγματικό όνομα των Σκοπιανών ήτοι ‘Μακεδονία’. Όλες αυτές οι συγκρούσεις συνηθίζονται να αποκαλούνται ‘παγωμένες’ συγκρούσεις και ευτυχώς γιατί δεν θέλουμε να φτάσουμε ξανά σε καταστάσεις, όπως αυτές των Ιμίων και που αν κάτι πάει στραβά, οι ‘σύμμαχοι’ στο ΝΑΤΟ θα φροντίσουν να παραμείνει σε μικρή έκταση, ακριβώς όπως τη νύχτα των Ιμίων, που αξίζει αν ενδιαφέρεσαι να μάθεις ποιο ρόλο παίξαν τα καράβια των Αμερικανών. Καλό είναι να προσέχουμε, καλό είναι να προβληματιζόμαστε, ειδικά που η παρούσα πολιτική ηγεσία στην Τουρκία προβαίνει σε συνεχείς παλινωδίες και ήδη μέχρι να γράψεις αυτές τις γραμμές, η επίσημη πολιτική της Τουρκίας άλλαξε 180 μοίρες και από εκεί που κατέρριψε ελικόπτερο των Ρώσων, τώρα ζητεί επαναπροσέγγιση, όπως και με το κράτος του Ισραήλ, αλλά το βασικό είναι τι μπορούμε να κάνουμε στο εσωτερικό ώστε να αποφύγουμε τη συνεχή υποβάθμιση του βιοτικού μας επιπέδου και άρα και της αυτοπεποίθησής μας, ότι μπορούμε να διαχειριστούμε τις τύχες μας-πριν κοιτάξουμε έξω και πιθανούς κινδύνους, ας δούμε μέσα, τι τελικά είμαστε και πως μπορούμε να βελτιώσουμε το παρόν μας και την άθλια ιδέα που έχουμε για το κράτος μας ήτοι για τον άλλο εαυτό μας
Αγαπητέ Γιώργο Πιτταρά,
Θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί σου, ότι οφείλουμε να σοβαρευτούμε και να βελτιώσουμε το κράτος μας και να αναβαθμίσουμε το βιοτικό μας επίπεδο στο εσωτερικό. Ωστόσο το μεγάλο λάθος, που κάνουμε εδώ και 50 χρόνια στην Ελλάδα σε επίπεδο πολιτικής (αλλά και σε άλλα) είναι, ότι ζούμε εμποτισμένοι με την ιδέα, πως η κόσμος και η πολιτική περιορίζονται στο “ευρύτατο” πεδίο των συνόρων μας ή σε προσωπικό επίπεδο του σαλονιού μας. Στερούμεθα θεατότητας του κόσμου.
Όμως η πολιτική δεν είναι μόνο οικονομικά και η εξωτερική πολιτική δεν είναι κάτι, που περιορίζεται στην οθόνη της τηλεόρασης μας. Είναι ένα πολυσύνθετο μέρος της πολιτικής ενός κράτους ,το οποίο καθορίζει τη ζωή μας πολύ περισσότερο από ότι οι περισσότεροι νομίζουν, καθότι πολλά (όπως η δημοκρατία, τα δικαιώματα, η έλλειψη πολεμικών συρράξεων και η καλή οικονομική κατάσταση-γιατί όση κρίση και να υπάρχει η Ελλάδα είναι στις προνομιούχες χώρες αυτού του κόσμου, όσο και αν τείνουμε να το λησμονούμε) θεωρούνται δεδομένα χωρίς όμως να είναι. Όλα αυτά κερδίζονται και διατηρούνται με διαρκή εγρήγορση και σκληρή εργασία.
Όσον αφορά τη διαχρονικότητα των διεκδικήσεων. Πράγματι οι διεκδικήσεις αυτές υπάρχουν πολλά χρόνια, όπως άλλωστε και οι περισσότερες διεκδικήσεις στον πλανήτη. Είναι γνωστό τοις πάσι, πως αυτός είναι ο κλασσικός τρόπος για να εκφράσει ένα κράτος την οποιαδήποτε αξίωσή του όμοιας φύσεως. Το σημαντικό ζήτημα με τις διεκδικήσεις ενός κράτους δεν είναι το αν υπάρχουν αλλά το ποιος είναι ο κρίσιμος χρόνος, στον οποίο μπορούν να ευδοκιμήσουν . Αυτό αποδεικνύει άλλωστε και η πάγια πρακτική όλων των κρατών, που δεικνύουν διαχρονικά τις αξιώσεις τους, χωρίς όμως να προβαίνουν σε περαιτέρω ενέργειες ικανοποίησής τους ακριβώς, διότι δεν είναι πάντα κατάλληλος ο χρόνος για μια διεκδίκηση. Όσο πιο πολύ “χώρο” λοιπόν θεωρεί ένα κράτος, ότι έχει τόσο πιο έντονα δεικνύει μια τέτοια αξίωσή του. Εν προκειμένω η Ελλάδα βρίσκεται σε μια μεγάλη οικονομική αδυναμία και μια απομόνωση από την Ε.Ε. και παράλληλα ακολουθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο μια πολιτική, που παραπέμπει τουλάχιστον σε σύγχυση. Αυτό ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά των διεκδικήσεων κάτι που είναι εμφανές από τα γεγονότα, που λαμβάνουν χώρα, αλλά το πρωτοφανές είναι, ότι εμφανίζονται διεκδικήσεις από πλευρές που ποτέ δεν τολμούσαν να τις προβάλουν, διότι είναι άλλο μια διεκδίκηση να είναι μια περιθωριακή ιδέα και άλλο να περιβάλλεται το χαρακτήρα της κρατικής πολιτικής.
Αντί επιλόγου: Η Τουρκία κάνει μια στροφή πολιτικής προς την Ρωσία με την οποία και πρότερα είχε καλές σχέσεις. Ωστόσο η επαναπροσέγγιση Ρωσίας-Τουρκίας κατά τη γνώμη μου δεν έχει ως άξονα αυτό αλλά έχει ως άξονα το ότι η Ρωσία χρειάζεται έναν σύμμαχο στην περιοχή και όπως καταλαβαίνεις αυτός δε θα μπορούσε ποτέ να είναι η Ελλάδα.
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για το σχόλιό σου και για τις απόψεις, που εισέφερες.