Την τελευταία δεκαετία, ολοένα και πληθαίνουν οι επιστήμονες που επικεντρώνονται στο φαινόμενο που ακούει στο όνομα ”λιώσιμο των πάγων”. και στην παγκόσμια κλιματική αλλαγή, η οποία θα επηρεάσει και θα αλλάξει ριζικά την κατάσταση του πλανήτη. Οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι, μέσα στα επόμενα χρόνια, ορισμένες περιοχές του πλανήτη θα εξαφανιστούν από το χάρτη -όπως, για παράδειγμα, η Βενετία-, ενώ, από την άλλη μεριά, δηλώνουν ότι το φαινόμενο ”El Niño” θα μεταφερθεί από τον κόλπο του Μεξικό στην απέναντι μεριά του Ατλαντικού, την Ευρώπη, επηρεάζοντας άμεσα τη Γαλλία, την Πορτογαλία και τη Βρετανία. Τί πραγματικά, όμως, συμβαίνει στις περιοχές εκείνες όπου η στάθμη των νερών καθημερινά ανεβαίνει από την τήξη των πάγων;

Αποκόλληση πάγων στην περιοχή της Βόρειας Γροιλανδίας Πηγή : The Guardian

Καθημερινά, τεράστια κομμάτια πάγου στο μέγεθος ενός βουνού σπάνε στον Βόρειο Ατλαντικό, με αποτέλεσμα μια σειρά από αλλεπάλληλα προβλήματα να αναδύονται στην επιφάνεια. Αρχικά, το προφανές, η αύξηση της στάθμης των υδάτων. Παρόλο που ακούγεται ένα απλό γεγονός, δεν παύει να είναι η αρχή όλων όσων ακολουθούν. Όταν, για παράδειγμα, ένα βουνό από πάγο, στο μέγεθος του Manhattan, αποκόπτεται και πέφτει στην θάλασσα, η καταστροφή που προκαλείται δεν είναι άμεσα εμφανής, καθώς εκείνη τη στιγμή η στάθμη ανεβαίνει για λίγα εκατοστά, όμως, σε βάθος χρόνου είναι τεράστια. Κάθε φορά που πραγματοποιείται η αποκόλληση κομματιών πάγου, επηρεάζεται ο όγκος της θάλασσας, με αποτέλεσμα απέραντες μάζες παγωμένου νερού να μετακινούνται στον ωκεανό. Φυσικά, η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει εξέχοντα ρόλο στο συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς, μόνο από την δεκαετία του 1990 με την εκτόξευση της βιομηχανίας, οι μόνιμοι πάγοι της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας μειώθηκαν κατά 10%, ενώ μέχρι σήμερα έχουν μειωθεί σε ποσοστό 30%. Γίνεται, έτσι, αντιληπτό ότι όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία του πλανήτη, τόσο μεγαλύτερη είναι η τήξη των πάγων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας.

Πολική αρκούδα ”κολλημένη” σε κομμάτι πάγου στην περιοχή της Αρκτικής. Πηγή : econews.gr

Φυσικά, μια ενδεχόμενη αλλαγή στο παγωμένο τοπίο επηρεάζει, σε κάθε περίπτωση, το ζωικό βασίλειο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι πολικές αρκούδες και οι πιγκουίνοι, οι οποίοι κυριολεκτικά ζουν στους πάγους. Σε μια ενδεχόμενη απώλεια επιφάνειας πάγου, αυτομάτως τα είδη που κατοικούν σ’ αυτόν σταδιακά εξαφανίζονται, καθώς δεν μπορούν να επιβιώσουν. Συνεπώς, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι, μέσα στα επόμενα χρόνια, είδη όπως οι πιγκουίνοι θα χαρακτηρίζονται “προς εξαφάνιση” ή ακόμη και “υπό εξαφάνιση”.

Λιώσιμο των πάγων και οικονομική ευμάρεια

Γροιλανδός δείχνοντας τις αγροτικές του καλλιέργειες Πηγή : energyworld.gr

Μολονότι οι περισσότεροι προσπαθούν να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή που αλλάζει το τοπίο του πλανήτη, οι Γροιλανδοί αντιστέκονται. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό το παράδοξο; Το 75% του εδάφους της Γροιλανδίας καλύπτεται από στρώμα πάγου, ο οποίος θερμαίνεται δύο φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Όταν, δηλαδή, στον υπόλοιπο κόσμο ο υδράργυρος έχει αυξηθεί κατά 0,7 βαθμούς, στην Γροιλανδία μεταφράζεται σε 1,5 βαθμούς. Όπως είναι γνωστό, ο πάγος αντανακλά το 85% του ηλιακού φωτός, με αποτέλεσμα ο πάγος και το χιόνι να συρρικνώνονται, και η ηλιακή ακτινοβολία να θερμαίνει το ανοιχτό νερό της Γροιλανδίας. Το αποτέλεσμα της απότομης αλλαγής θερμοκρασίας για τη χώρα είναι ένα: η παραγωγή νέων αγροτικών καλλιεργειών στη νότια περιοχή της Γροιλανδίας. Παρόλο που η γεωργία δεν είναι το δυνατό της σημείο, η Γροιλανδία αποτελεί, πλέον, ενεργό μέλος της γεωργικής παραγωγής (για τα δεδομένα της).

Σε συνδυασμό, όμως, με την παραγωγή της αγροτικής καλλιέργειας, η αύξηση της θερμοκρασίας προκάλεσε, επίσης, και την προσέλκυση νέων τύπων ψαριού, όπως το σκουμπρί και τον μπακαλιάρο. Μολονότι η κύρια εξαγωγή της Γροιλανδίας συνεχίζει να είναι η γαρίδα Ατλαντικού, το σκουμπρί αντιστοιχεί πλέον στο 23% των εξαγωγών, καθώς οι νέες ναυτικές οδοί που άνοιξαν στο αρκτικό αυτό νησί με το λιώσιμο των πάγων έφεραν τεράστια έσοδα στην χώρα -σε συνδυασμό, πάντα, με τη σταθερή αύξηση των τιμών-, φέρνοντάς την στο επίκεντρο των θετικών εξελίξεων στην παγκόσμια αλλαγή της θερμοκρασίας.

Oceans Melting Greenland (OMG) Program

Καθώς οι πάγοι λιώνουν με γοργούς ρυθμούς, το περιβάλλον μεταβάλλεται συνεχώς, μετατρέποντας σε άμεση την ανάγκη για διακοπή του φαινομένου. Γι’ αυτόν το λόγο, η NASA προχώρησε στην εκπόνηση ενός εξαετούς προγράμματος που φέρει τον τίτλο ”Oceans Melting Greenland” (OMG), το οποίο έχει ως κύριο στόχο την κατανόηση της γρήγορης διάβρωσης των πάγων, εξαιτίας των θερμών θαλασσινών νερών. Φυσικά, είναι γνωστό ότι η αιτία του φαινομένου είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη. Αυτό, όμως, που προσπαθεί να διαπιστωθεί, μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, είναι ποιοι είναι οι άλλοι ”κρυφοί παράγοντες” που σχετίζονται με τη θάλασσα, η οποία διαβρώνει τη βάση των τεράστιων παγόβουνων.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα για την εξερεύνηση του θαλάσσιου βυθού της Γροιλανδίας θα χρησιμοποίησει 200 ερευνητικά ρομπότ, τα οποία θα μετρήσουν λεπτομερώς τη θερμοκρασία και το βάθος του νερού, ενώ, παράλληλα, θα μετρήσουν το ύψος των παράκτιων παγετώνων. Σε συνδυασμό με τα ρομπότ, η NASA θα χρησιμοποιήσει πλοία που θα έχουν ως στόχο τη διεξαγωγή μελετών του σχήματος και του μεγέθους των φιόρδ της Γροιλανδίας – τα οποία αποτελούν την κύρια πηγή διοχέτευσης νερού από τον ωκεανό στη βάση των παγετώνων. Το τελικό αποτέλεσμα των ερευνών θα δείξει με ακρίβεια την πλήρη έκταση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στη Γροιλανδία και, κατά συνέπεια, πώς αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Λιώσιμο των πάγων και ραδιενέργεια

Ένα ακόμη αρνητικό στοιχείο -μεταξύ των άλλων- της αυξανόμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη και του λιώσιμου των πάγων είναι η απελευθέρωση των ραδιενεργών αποβλήτων. Πώς, όμως, συμβαίνει αυτό, και μάλιστα εξαιτίας των πάγων;

Στην περιοχή της βορειοδυτικής Γροιλανδίας υπάρχει μια στρατιωτική βάση από το 1959, την οποία χρησιμοποιούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, κάνοντας πυρηνικές δοκιμές. Στη συγκεκριμένη βάση υπάρχουν φορτηγά, σήραγγες, καθώς και απόβλητα που περιλαμβάνουν τόνους λημμάτων, βενζίνης, ραδιενεργών ψυκτικών υδάτων και πολυχλωριωμένων διφαινυλίων. Με το πέρας του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ παρόπλισαν τη βάση η οποία, με τις συνεχόμενες χιονοπτώσεις, παρέμεινε θαμμένη κάτω από ένα στρώμα πάγου μέχρι σήμερα. Γίνεται αντιληπτό ότι, με τη σταδιακή τήξη των πάγων, θα αναδυθούν στην επιφάνεια όλα τα ραδιενεργά απόβλητα των οποίων οι χημικές ουσίες είναι σοβαρά επιβλαβείς για την υγεία. Παρόλα αυτά, οι ερευνητές -προς το παρόν- δεν έχουν προχωρήσει σε καμία ενέργεια αντιμετώπισης της συγκεκριμένης απειλής, έως ότου ο πάγος αρχίσει να λιώνει στο συγκεκριμένο σημείο.

Συμπεράσματα

Είναι πρόδηλο ότι ο πλανήτης έχει ήδη εισέλθει σε κατάσταση αποσύνθεσης, καθώς η υπερθέρμανση που λαμβάνει χώρα δημιουργεί τεράστια προβλήματα, τα οποία μόνο ως καταστροφικά μπορούν να θεωρηθούν. Η Γροιλανδία -παρόλο που ποτέ δεν είχε απασχολήσει κανέναν- τοποθετείται, πλέον, στο επίκεντρο της συγκεκριμένης κλιματικής αλλαγής, καθώς η ”επιβίωσή” της επηρεάζει και την επιβίωση ολόκληρου του πλανήτη. Με το λιώσιμο των μόνιμων πάγων της, η στάθμη των υδάτων στον Ατλαντικό θα ανέβει σε τέτοιο σημείο, που θα αλλάξει ριζικά ο παγκόσμιος χάρτης. Πέραν, όμως, της καταστροφής αυτής, μια σειρά από προβλήματα αρχίζουν σταδιακά να αναδύονται, τα οποία δεν φαίνεται να έχουν λύση, παρά μόνο προσωρινή διακοπή.

Πηγές: