Οι πρόσφατες επιθέσεις αυτοκτονίας που έλαβαν χώρα στην καρδιά της Ευρώπης (Παρίσι, Βρυξέλλες), αλλά και στην τουρκική πρωτεύουσα, ανέδειξαν μεταξύ άλλων και το ζήτημα της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και του υπόλοιπου κόσμου, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Είναι προφανής η μέγιστη σημασία της ύπαρξης στοχευμένης και καίριας πληροφόρησης, προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή προετοιμασία για όλα τα ενδεχόμενα. Η συλλογή και επεξεργασία των πληροφοριών από τις χώρες γίνεται -κατά κανόνα- μέσω των κρατικών μυστικών υπηρεσιών, και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρουσιαστούν οι κυριότερες εξ’ αυτών και ο τρόπος λειτουργίας τους.

1. Inter-Service Intelligence, (ISI) Πακιστάν

Η ISI ιδρύθηκε το 1948 και εδρεύει στο Islamabad. Θεωρείται η πιο γνωστή και πιο ορθά λειτουργική υπηρεσία εκ των τριών που δραστηριοποιούνται στο Πακιστάν, και το 2015 ανακηρύχθηκε από το American Crime News ως η ισχυρότερη και πιο δραστήρια μυστική υπηρεσία πληροφοριών στον κόσμο. Κύρια αρμοδιότητά της, φυσικά, η συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών εθνικής ασφαλείας για την κυβέρνηση του Πακιστάν.

2. Central Intelligence Agency, (CIA) Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Η πιο δημοφιλής μυστική υπηρεσία του κόσμου ιδρύθηκε το 1947 και εδρεύει στο Langley της Virginia, μερικά χιλιόμετρα δυτικά της Washington. Στις κύριες αρμοδιότητές της υπάγονται η συλλογή πληροφοριών για θέματα εθνικής ασφαλείας, η πρόληψη των τρομοκρατικών επιθέσεων και η διενέργεια επιχειρήσεων “off the record” για λογαριασμό του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Η CIA έχει κατηγορηθεί πολλάκις στο παρελθόν για τις πρακτικές που ακολουθεί ως προς την απόσπαση πληροφοριών, με απόγειο τα χρόνια που ακολούθησαν το μεγάλο τρομοκρατικό χτύπημα της 11^ης Σεπτεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχει επίσημη δικαιοδοσία για διενέργεια επιχειρήσεων σε αμερικανικό έδαφος.

3. Secret Intelligence Service, (MI6) Μεγάλη Βρετανία

Η βρετανική υπηρεσία πληροφοριών ιδρύθηκε λίγο πριν το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με σκοπό την αντικατασκοπεία της γερμανικής κυβέρνησης. Η MI6 έχει εμπλακεί  σε διάφορες επιχειρησιακές ενέργειες στη διάρκεια του 20^ου και 21^ου αιώνα, όμως αναγνωρίστηκε επίσημα – μόλις – το 1994. Εδρεύει στο Λονδίνο και ασχολείται κυρίως με την πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών και τη συλλογή πληροφοριών από τρίτες χώρες που ενδέχεται να βλάψουν τα κρατικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια.

4. Federal Security Services, (FSB) Ρωσία

Η μυστική υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσίας θεωρείται δικαίως μια από τις πιο δραστήριες και αποδοτικές του κόσμου. Πήρε την τωρινή της σύσταση το 1994 και αποτελεί τον συνεχιστή της «πάλαι ποτέ» KGB, της πασίγνωστης υπηρεσίας πληροφοριών της ΕΣΣΔ. Υπολογίζεται ότι απασχολεί περισσότερα από 250.000 άτομα, μεταξύ αυτών πράκτορες, κατασκόπους και μυστικούς άνδρες ασφαλείας. Εκτός από την προστασία της εθνικής ασφάλειας, η FSB είναι επιφορτισμένη και με την πρόληψη -ή καταστολή- του οργανωμένου εγκλήματος στο εσωτερικό της Ρωσίας, καθώς και με την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών στο εσωτερικό της χώρας. Εδρεύει στη Μόσχα.

5. Bundesnachrichtendienst, (BND) Γερμανία

Η γερμανική κρατική υπηρεσία πληροφοριών συστάθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και ήταν επιφορτισμένη με την απόσπαση πληροφοριών κρίσιμων για τα γερμανικά στρατεύματα και τις επιχειρήσεις τους. Η BND θεωρείται η πιο οργανωμένη υπηρεσία του κόσμου, καθώς χρησιμοποιεί συστήματα τελευταίας τεχνολογίας, και ο ετήσιος προϋπολογισμός της ανέρχεται σε μερικά δισεκατομμύρια(!) ευρώ. Μολαταύτα, η κύρια δραστηριότητά της περιορίζεται στην παρακολούθηση των ξένων υπηρεσιών πληροφοριών. Εδρεύει στο Μόναχο.

6. Research and Analysis Wing (RAW) Ινδία

Η Ινδία παρουσιάζει μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις μυστικών υπηρεσιών, καθώς αναφέρεται μόνο στον πρωθυπουργό της χώρας και δεν λογοδοτεί στο κοινοβούλιο, γεγονός που έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τον τρόπο λειτουργίας των αντίστοιχων δυτικών οργανώσεων. Ιδρύθηκε το 1968 και κύρια αρμοδιότητά της είναι η πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών και η αντικατασκοπεία του γειτονικού Πακιστάν, με του οποίου τις μυστικές υπηρεσίες έχει εμπλακεί ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν.

7. Direction Generale De La Securite Exterieure (DGSE), Γαλλία

Παρότι νεοσυσταθείσα (μόλις το 1982), η υπηρεσία πληροφοριών της Γαλλίας είναι από τις πιο αξιόλογες του πλανήτη. Υπολογίζεται ότι έχει αποτρέψει περί τις 15 τρομοκρατικές επιθέσεις στο γαλλικό έδαφος τα τελευταία χρόνια, αριθμώντας περίπου 5.000 άτομα προσωπικό. Το πρόσφατο θλιβερό γεγονός της αιματηρής επίθεσης στο Παρίσι αποτέλεσε μαύρη σελίδα στην ιστορία τόσο της χώρας, όσο και της ίδιας της υπηρεσίας, και οδήγησε τον πρόεδρο Francois Hollande να δηλώσει ότι θα επαναπροσδιοριστεί όλο το σύστημα εθνικής ασφαλείας.

8. Australian Secret Intelligence Service (ASIS), Αυστραλία

Ιδρύθηκε το 1951, με αποκλειστική πρωτοβουλία και χρηματοδότηση από την Κοινοπολιτεία, έχοντας ως κύριο σκοπό της την προώθηση των ζωτικών συμφερόντων της χώρας, μέσω της αξιοποίησης πληροφοριών. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της υπήρξαν ποικίλες αντιδράσεις, οι οποίες όμως προσπελάστηκαν με τον μετασχηματισμό της σε κρατικό σώμα.

9. Ministry of State Security (MSS), Κίνα

Μία εκ των κορυφαίων «δυνάμεων» του πλανήτη δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα των κορυφαίων μυστικών υπηρεσιών. Η MSS συνεργάζεται στενά με άλλες υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας, όμως δεν προσανατολίζεται στο στρατιωτικό κομμάτι των επιχειρήσεων. Ιδρύθηκε το 1949 από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας, με αρχική αρμοδιότητα την άντληση πληροφοριών κατά τη διάρκεια του κινεζικού εμφυλίου.

10. The Institute for Intelligence and Special Operation (MOSSAD), Ισραήλ

Η κυρίαρχη -και πιο αποτελεσματική- μυστική υπηρεσία του Ισραήλ συγκαταλέγεται στις πιο ενεργές και ευρέως επιχειρούσες του κόσμου. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες υπηρεσίες της χώρας, η Mossad διαχειρίζεται μεγάλο αριθμό πόρων και διατηρεί παρουσία σχεδόν σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Το πιο δραστήριο τμήμα της αποτελεί η Metsada, μια ειδική υπομονάδα που έχει συμμετάσχει σε δεκάδες επιχειρήσεις παγκοσμίως.

Έχοντας κατά νου μια σαφή εικόνα των μεγαλύτερων υπηρεσιών της διεθνούς σκηνής, αξίζει να εξεταστεί κατά πόσον οι οργανώσεις αυτές συνεργάζονται μεταξύ τους, σχετικά με τον κυριότερο κοινό τους στόχο: την τρομοκρατία. Η «φύση» των εν λόγω υπηρεσιών κάνει εξ’ ορισμού αρκετά δύσκολη τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς η αποστολή τους είναι να αποσπούν η μια από την άλλη, και όχι να μοιράζονται, εξυπηρετώντας τα εκάστοτε εθνικά συμφέροντα. Με δεδομένο αυτό το γεγονός γίνεται αντιληπτή η δυσκολία επικοινωνίας, ωστόσο, ειδικά μετά την 11^η Σεπτεμβρίου, έχουν σημειωθεί αρκετές περιπτώσεις συνεργασίας, ή τουλάχιστον «μοιρασιάς» πληροφοριών μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών. Η κίνηση “Five Eyes” αποτελεί μια διεθνή συνεργασία μεταξύ μυστικών υπηρεσιών, με ηγέτιδα δύναμη τις ΗΠΑ και συμμετέχουσες τις Μεγάλη Βρετανία, Καναδά, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία. Όλες πλην των Ηνωμένων Πολιτειών ανήκουν ακόμη στην Κοινοπραξία. Ειδικότερα, η συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας είναι αρκετά ανοιχτή και συχνή σε ικανοποιητικό βαθμό. Ωστόσο, κατά κανόνα, έχει παρατηρηθεί μια εκτεταμένη δυσπιστία ακόμη και μεταξύ συμμαχικών δυνάμεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση της διαρροής εγγράφων αμερικανικών υπηρεσιών μέσω του Edward Snowden, όπου αποκαλύφθηκε -μεταξύ άλλων- ότι παρακολουθείτο από τις ΗΠΑ ως και το κινητό τηλέφωνο της Γερμανίδας Καγκελαρίου.

Εστιάζοντας όμως στην τρομοκρατία, και με αφορμή το πιο πρόσφατο χτύπημα στην καρδιά της Ε.Ε., τις Βρυξέλλες, παρατηρείται μια κοινή παραδοχή των διεθνών μυστικών υπηρεσιών για ολιγωρία και δυσλειτουργία της αντίστοιχης βελγικής υπηρεσίας. Πηγές ανά τον κόσμο αναφέρουν ότι η εν λόγω υπηρεσία είχε προειδοποιηθεί τόσο από την γερμανική, όσο και από την τουρκική αντικατασκοπεία σχετικά με τις κινήσεις επίδοξου τρομοκράτη στο εσωτερικό της χώρας. Έχοντας ταλανιστεί στο παρελθόν από πληθώρα σκανδάλων, και υπό το «βάρος» των καταγγελιών για αναποτελεσματικότητα, η όποια αδράνεια των Βέλγων -σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό- αποκάλυψε με τον πιο τραγικό τρόπο ότι στην Ευρώπη υφίσταται ένα κενό ασφαλείας. Είχε προηγηθεί ελάχιστα χρονικά το «χτύπημα» στο Παρίσι, και αναμφίβολα όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στην Ε.Ε. και τις αντιδράσεις της, όμως αποδείκνύεται ότι τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα.

Οι συγκεκριμένοι οργανισμοί είναι «εκ φύσεως» και «εξ’ αναγκαιότητας» ιδιαίτερα μυστικοπαθείς, και γίνονται ολοένα και καλύτεροι στην παρακολούθηση και το σπάσιμο «κωδικών». Η στενή τους σχέση με την πολιτική ηγεσία της χώρας τους δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη δυσπιστία ανάμεσά τους, καθώς συχνά ο ένας εταίρος δεν εμπιστεύεται τον άλλον. Οι πιθανότητες για διεύρυνση του πλαισίου συνεργασίας μεταξύ τους μπορεί να καθοριστεί από το ίδιο το μέγεθος της τρομοκρατικής απειλής, ωστόσο θα αντιτίθεται στους σκοπούς και τα «ένστικτά» τους.

Πηγές:

http://zeenews.india.com/slideshow/top-10-%E2%80%93-world%E2%80%99s-powerful-intelligence-agencies_55.html

http://www.abcnewspoint.com/top-10-best-intelligence-agencies-in-the-world-2015/

http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/03/24/how-the-worlds-intelligence-services-rate-each-other/

http://www.irishexaminer.com/viewpoints/analysis/brussels-attacks-intelligence-agencies-must-end-their-mistrust-of-each-other-389550.html