Καναδάς: Ο “true leader” του ελεύθερου κόσμου μετά τη νομιμοποίηση της χρήσης μαριχουάνας

Έπειτα από ψήφισμα της Βουλής, την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου, ο Καναδάς προχώρησε σε πλήρη νομιμοποίηση της μαριχουάνας για λόγους αναψυχής. Η ιατρική χρήση μαριχουάνας είναι νόμιμη ήδη από το 2001, και η εξέλιξη αυτή θεωρείται μεγάλο πείραμα για το πώς μπορεί να επηρεάσει η ελεύθερη χρήση και διακίνηση του συγκεκριμένου φυτού τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής (Bani Sapra, 2018).

Διαδικασία ψηφίσματος

Η Γερουσία του Καναδά άνοιξε το δρόμο για την πλήρη χρήσης της μαριχουάνας, όντας η πρώτη χώρα του G7 –των πιο αναπτυγμένων οικονομικά χωρών του πλανήτη– που τη νομιμοποιεί. Πιο συγκεκριμένα, η πλειονότητα των γερουσιαστών (με 56 ψήφους υπέρ, 30 κατά, και μόλις μία αποχή) ψήφισε υπέρ του νομοσχεδίου που κατέθεσε η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Justin Trudeau. Ακολούθησε τροποποιητική διαδικασία από τους γερουσιαστές, και ύστερα έγκριση των βουλευτών, πριν από τη βασιλική σφραγίδα.

Η θέσπιση ελεύθερης χρήσης της κάνναβης αποτέλεσε μία από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του πρωθυπουργού Justin Trudeau, ο οποίος δηλώνει σίγουρος πως θα ακολουθήσουν και άλλες μεγάλες χώρες την εν λόγω πρωτοβουλία.  Όπως ο ίδιος δήλωσε, «ήταν πολύ εύκολο για τα παιδιά μας να βρουν μαριχουάνα, και για τους εγκληματίες να εκμεταλλεύονται τα κέρδη. Σήμερα το αλλάζουμε αυτό». Η κυβέρνηση αναμένεται να δώσει περιθώριο οκτώ με δέκα εβδομάδων στις επαρχίες της χώρας, καθώς και τις νομαρχίες, για να προετοιμάσουν τη νέα αγορά μαριχουάνας.

Το 2015, οι Καναδοί εκτιμάται ότι ξόδεψαν περίπου 6 δισεκατομμύρια Καναδικά δολάρια (3,9 δισ. ευρώ) για την αγορά μαριχουάνας. Βάσει νομοσχεδίου, οι ενήλικες στον Καναδά θα μπορούν να έχουν στην κατοχή τους δημοσίως έως και 30 γραμμάρια μαριχουάνας, ενώ κατώτατη νόμιμη ηλικία για την αγορά και την κατανάλωση του φυτού έχει οριστεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο στα 18 χρόνια, πλην εξαιρέσεων ορισμένων επαρχιών που την ορίζουν στα 19.

Ο Καναδάς αποτελεί τη δεύτερη σε σειρά χώρα στον κόσμο, μετά την Ουρουγουάη, που νομιμοποιεί την κατοχή και χρήση της μαριχουάνας για ψυχαγωγικούς σκοπούς. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει εγκριθεί ως νόμιμη η κατοχή μαριχουάνας στην έξοδο και είσοδο της χώρας, ενώ σε μια τέτοια περίπτωση κατοχής, ο ένοχος θα αντιμετωπίσει κατηγορίες εγκληματικού χαρακτήρα. Επίσης, η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει νομοθετικές αλλαγές σχετικά με τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας, και τις ποινές όσων οδηγούν υπό την επίδραση χρήσης του φυτού. Ο πρωθυπουργός, παρά τις αντιρρήσεις των συντηρητικών, πραγματοποίησε την προεκλογική του υπόσχεση, προσπαθώντας να δείξει ένα νεανικότερο προφίλ, αλλά και εξασφαλίζοντας ένα τεράστιο ποσό από τη φορολογία της ναρκωτικής ουσίας, που αναμένεται να φτάσει περίπου τα 6 δισεκατομμύρια ετησίως (Government of Canada, 2018).

 Χώρες ανά τον κόσμο με νομιμοποιημένη τη χρήση μαριχουάνας.

Πολλές κυβερνήσεις έχουν ασχοληθεί με το εάν είναι παράνομη ή όχι η διακίνηση της μαριχουάνας. Πρωτοστάτης αποτελεί η Ουρουγουάη, καθώς, από το Δεκέμβριο του 2013, η μαριχουάνα για ψυχαγωγικούς σκοπούς κυκλοφορεί χωρίς περιορισμούς, ενώ πρόσφατα το κράτος άρχισε να ασκεί πιέσεις για την εφαρμογή ενός νομοσχεδίου που θα επιτρέπει τον κυβερνητικό έλεγχο για την ολοκλήρωση της βιομηχανίας της. Όσον αφορά τον ευρωπαϊκό χάρτη, στη Γερμανία, ήδη από το 1994, είναι νόμιμο να μεταφέρεις μικροποσότητες, ενώ στο Βέλγιο η κατοχή ποσότητας έως 5 γραμμαρίων είναι ανεκτή, εφόσον έχεις ενηλικιωθεί. Στην Πορτογαλία, οι χρήστες αντί να συλλαμβάνονται, αντιμετωπίζονται ως τοξικομανείς που έχουν ανάγκη από ιατρική βοήθεια. Άλλες χώρες, όπως η Ελβετία, η Ολλανδία, η Κροατία και η Ισπανία, φέρουν πιο χαλαρούς θεσμούς αναφορικά με τη χρήση ναρκωτικών. Προχωρώντας στον υπόλοιπο χάρτη, παρατηρούμε ευρέως διαδεδομένη σε όλη την έκταση του Νεπάλ τη χρήση του συγκεκριμένου φυτού, καθώς αποτελεί μέρος θρησκευτικών εκδηλώσεων του πληθυσμού, όπως και στην Ινδία. Στην Κολομβία, τη Χιλή και τη Τζαμάικα, οι πολίτες εκμεταλλεύονται νόμιμα την καλλιέργεια και κατανάλωση. Σημαντικές ενέργειες έχουν πραγματοποιήσει και οι ΗΠΑ, καθώς στηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τη διακίνηση. Αυτήν τη στιγμή, είναι νόμιμη σε δύο πολιτείες των ΗΠΑ, Colorado και Washington, ενώ υπάρχει πιθανότητα να νομιμοποιηθεί και σε άλλες πολιτείες (Kastalia Medrano, 2018).

Η επόμενη μέρα και οι αντιδράσεις

Στις 17 του Οκτώβρη, πλήθος είχε στηθεί σε ουρά που έφτανε το ενάμισι χιλιόμετρο, για να γιορτάσει την απελευθέρωση της κάνναβης, αγοράζοντας κάποια ποσότητα από την κρατική Εταιρεία Κάνναβης του Quebec. Συνολικά, 111 καταστήματα άνοιξαν τις πόρτες τους, ενώ χιλιάδες άνθρωποι κάπνισαν σε πλατείες, πάρκα και στα πεζοδρόμια των κεντρικών δρόμων. Στο Toronto, η αστυνομία αναγκάστηκε να υπενθυμίσει στον κόσμο που αντιδρούσε στο μετρό, ότι δεν μπορεί πια να καλεί την άμεση δράση για να καταγγέλλει όσους καπνίζουν δημοσίως μαριχουάνα. Από την άλλη πλευρά, «Είμαι πολύ ευχαριστημένη που νομιμοποιήθηκε η χρήση της μαριχουάνας, και έτσι αποποινικοποιήθηκε μία ουσία που είναι λιγότερη βλαβερή από το αλκοόλ και το τσιγάρο», ισχυρίστηκε μία κυρία. Άλλοι ένθερμα δήλωσαν: «Τώρα θα αποφυλακισθούν άτομα που μπήκαν στη φυλακή γιατί κουβαλούσαν πάνω τους μερικά γραμμάρια κάνναβης – αυτή ήταν μεγάλη αδικία». Ακόμη, έχει διατυπωθεί η άποψη πως θα σταματήσουν να δαπανώνται κονδύλια για την αντιμετώπιση των χρηστών της μαριχουάνας, τα οποία έφταναν μέχρι 400 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Αυτά τα χρήματα μπορούν να επενδυθούν τώρα στην εκπαίδευση, και στο εθνικό σύστημα υγείας που πάσχει.

Σύμφωνα με τον Benedict Fisher, ειδικό επί της χρήσης ουσιών σε μεγάλο ψυχιατρικό νοσοκομείο του Toronto, «για ένα διάστημα, όλο αυτό θα μοιάζει με εμπειρία επιστημονικής φαντασίας. Είναι κάτι μοναδικό στον κόσμο, γιατί για πρώτη φορά συμβαίνει σε ευημερούσα χώρα. Είναι διαφορετικό από τις ΗΠΑ, όπου το μέτρο εφαρμόζεται πειραματικά σε μερικές πολιτείες. Οι αρχές αναζητούν τρόπους, ώστε η τιμή να είναι χαμηλή, προκειμένου να μην αυξηθεί η χρήση σκληρών ναρκωτικών, αλλά όχι τόσο πολύ, ώστε να μην προστεθούν νέοι χρήστες. Βασικός στόχος είναι να μείνουν μακριά από το σύστημα οι εγκληματικές οργανώσεις. Ωστόσο, είναι γενική η ανησυχία για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στη δημόσια υγεία η απελευθέρωση της χρήσης κάνναβης. Εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να συμβεί ό,τι με το κάπνισμα και το αλκοόλ, καθώς η εμπορευματοποίηση μέσω της διαφήμισης ενδέχεται να ενθαρρύνει μεγαλύτερη χρήση (Global News, 2018).

Πανηγυρισμός Καναδών την πρώτη μέρα της νομιμοποίησης

Φυλλάδια με πληροφορίες απεστάλησαν σε 15 εκατομμύρια νοικοκυριά, με όλες τις λεπτομέρειες για τη νέα νομοθεσία, και τις εκστρατείες ενημέρωσης των πολιτών. Αναλυτές προβλέπουν ελλείψεις την πρώτη χρονιά της νομιμοποίησης, καθώς η παραγωγή και η αδειοδότηση των επιχειρήσεων εξακολουθεί να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Αλλά και η ίδια η αγορά είναι σε νηπιακό στάδιο. Το Ontario θα αρχίσει τις πωλήσεις σε καταστήματα λιανικής την άνοιξη, αν και η online διάθεση είναι ήδη ανοιχτή. Η νομιμοποίηση ακολουθεί την εκστρατεία στην οποία είχε δεσμευτεί από το 2015 ο πρωθυπουργός της χώρας, ο οποίος είχε υποστηρίξει πως η νομοθεσία της χώρας ήταν αναποτελεσματική, με δεδομένο πως οι Καναδοί ήταν από τους πιο «τακτικούς» χρήστες στον κόσμο. Οι πελάτες μπορούν να αγοράζουν την κάνναβη όχι μόνο από τα ειδικά καταστήματα, αλλά και από το ίντερνετ. Θα πρέπει, βέβαια, να αποδεικνύουν την ηλικία τους με ταυτότητα, την ώρα της παράδοσης κατ’ οίκον. Οι τρεις τύποι κάνναβης που πωλούνται στον Καναδά είναι Indica, Sativa και Hydrid, σε μορφή σκόνης, ως αποξηραμένο φυτό, αλλά και σε τσιγάρα. Επίσης, λάδι από κάνναβη, σπρέι και χαπάκια είναι ήδη στη διάθεση του κοινού (HuffPost, 2018).

Ευεργετικές ιδιότητες και πιθανοί κίνδυνοι

Έπειτα από τον απολογισμό των 400 σελίδων της ανασκόπησης που έγινε σε 10.000 επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, οι Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Ιατρικής και Μηχανολογίας των ΗΠΑ κατέληξαν σε ορισμένα συμπεράσματα. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις ότι η κάνναβη προσφέρει βοήθεια στο χρόνιο πόνο (στους ενήλικες), ότι μειώνει τη ναυτία που προκαλεί η χημειοθεραπεία, και ανακουφίζει κάποια από τα συμπτώματα στη Σκλήρυνση κατά Πλάκας. Επιπλέον, σε αρκετές κλινικές έχει φανεί ότι η φαρμακευτική χρήση της μαριχουάνας ανακουφίζει τις διαταραχές του ύπνου που προκαλούνται από το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας, την ινομυαλγία, καθώς έχουν προκύψει και ελάχιστες ενδείξεις ότι μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του στρες, στο σύνδρομο Τουρέ, την άνοια, την κατάθλιψη, όλους τους τύπους καρκίνου, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, την επιληψία, τη νόσο του Πάρκινσον και τη σχιζοφρένεια.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις πως επιδεινώνει τα αναπνευστικά προβλήματα, όπως είναι η χρόνια βρογχίτιδα. Η μείωση βάρους γέννησης του βρέφους (σε εγκύους), η μείωση μαθησιακών ικανοτήτων, η αύξηση συχνότητας διπολικών επεισοδίων σε ανθρώπους με διαγνωσμένη διπολική διαταραχή, και η εθιστική τάση χρήσης παρουσιάζονται ως οι πιο ζωτικής σημασίας απειλές της μαριχουάνας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η υπερβολική δόση μαριχουάνας δεν οδηγεί σε θάνατο, σύμφωνα με την ιατρική επιστήμη (Amanda McMillan, 2017).

Κρατικά οφέλη – Συμπεράσματα

Ο επαναπροσδιορισμός της νομοθεσίας σχετικά με το συγκεκριμένο φυτό προσφέρει μία τεράστια οικονομική κερδοφορία για το κράτος. Η χώρα θα καταστεί το κέντρο της ιατρικής και εμπορικής έρευνας. Θα μπορέσει να προσφέρει αποκλειστικές πρωτοπορίες και πρωτοβουλίες, έχοντας ως αποτέλεσμα δισεκατομμύρια δολαρίων και αύξηση τουρισμού. Πολλές χώρες συνεχίζουν να ξοδεύουν εκατομμύρια για να ενισχύσουν της περιοριστικές πολιτικές για τα ναρκωτικά, ενώ την ίδια στιγμή ο Καναδάς αποκτά κέρδος από το ακριβώς αντίθετο. Εκτός από τα παραπάνω, η νομοθεσία της χώρας θα αποκτήσει παγκόσμιας εμβέλειας φήμη, ανεβάζοντας στα ύψη το κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο της χώρας. Είναι δεδομένο ότι η νομιμοποίηση της εμπορίας και χρήσης μαριχουάνας έχει διχάσει την κοινωνία. Οι μεγαλύτεροι και σοβαρότεροι πολίτες διαμαρτύρονται πως η απελευθέρωση της κάνναβης θα καταστήσει τον Καναδά κέντρο ναρκωτικών της Βόρειας Αμερικής, προσελκύοντας το οργανωμένο έγκλημα, ενώ, παράλληλα, οι υπουργοί διατείνονται πως πρόκειται για την πραγματοποίηση μιας προεκλογικής εξαγγελίας, τονίζοντας ότι είναι μια ιστορική απόφαση, ανάλογη με τη νομιμοποίηση του αλκοόλ.

Πηγές:

1. Sapra, B. (2018). Canada becomes second nation in the world to legalize marijuana. https://edition.cnn.com/2018/06/20/health/canada-legalizes-marijuana/index.html
2. Government of Canada. (2018). Cannabis laws and regulations. https://www.canada.ca/en/health-canada/services/drugs-medication/cannabis/laws-regulations.html
3. Government of Canada, department of Justice. (2018). Cannabis Legalization and Regulation. http://www.justice.gc.ca/eng/cj-jp/cannabis/
4. Medrano, K. (2018). The Best Countries Around the World to Smoke Weed. https://www.thrillist.com/vice/30-places-where-weed-is-legal-cities-and-countries-with-decriminalized-marijuana
5. HuffPost Greece. (2018). Ο Καναδάς νομιμοποιεί την πώληση και χρήση μαριχουάνας. https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-kanadas-nomimopoiei-ten-polese-kai-chrese-marichoeanas_gr_5bc6d677e4b0d38b5872f4b9
6. Global news. (2018). Cannabis IQ: Everything you need to know about marijuana and your health. https://globalnews.ca/news/4257445/cannabis-iq-everything-you-need-to-know-about-marijuana-and-your-health/
7. MacMillan, A. (2017). 10 Things to Know About Pot and Your Health. https://www.health.com/pain/marijuana-benefits-risks