Οι Αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών όλο και πιο πολύ στρέφουν τη προσοχή τους στην Αρκτική, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία τους με τον Καναδά και τη Νορβηγία για την παρακολούθηση της κατάστασης στο βόρειο τμήμα του πλανήτη. Η πληροφορία αναφέρθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου στην εφημερίδα “Los Angeles Times”.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, κατά τους τελευταίους 14 μήνες , 16 αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν δημιουργήσει μια ξεχωριστή ομάδα αναλυτών για να επικεντρωθεί ολοκληρωτικά στις εργασίες σχετικά με την περιοχή της Αρκτικής. Το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, έχει σχηματίσει μια επιτροπή μέσω της οποίας οι αναλυτές θα ανταλλάσσουν τα αποτελέσματα της έρευνας. Η «Los Angeles Times» αναφέρει ότι η εν λόγω δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα έχει να πραγματοποιηθεί από το τέλος του «Ψυχρού Πολέμου».
Αλλά και οι γείτονες των Αμερικανών δεν πάνε πίσω . Ο Καναδάς έχει αναβαθμίσει το πόστο ακρόασης του στο νησί Ελσμίρ , το οποίο βρίσκεται περίπου 800 χιλιόμετρα μακριά από τον Βόρειο Πόλο και θα μοιράζεται τα δεδομένα αυτά με την Ουάσιγκτον. Επιπλέον, αυτή τη στιγμη στις ΗΠΑ γίνεται ο εκσυγχρονισμός πλοίου ηλεκτρονικής κατασκοπίας Marjayta, το οποίο ανήκει στην Υπηρεσία Πληροφοριών της Νορβηγίας (ΝIS). Το πλοίο αυτό αναμένεται να εγκαταλείψει τις Ηνωμένες Πολιτείες το Νοέμβριο του τρέχοντος έτους και θα διεξάγει περιπολίες στην θαλάσσια περιοχή του Μπάρεντς.

Σύμφωνα με την εφημερίδα , η δραστηριότητα αυτή πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας της Ρωσίας και της Κίνας στην Αρκτική.
Το 2014 ο γνωστός Καναδός πολιτικός επιστήμονας Robert Hubert στο Πανεπιστήμιο του Calgary δήλωσε ότι ο κόσμος αρχίζει να αντιλαμβάνεται την Αρκτική ως «νέα Μέση Ανατολή» . Πράγματι, αυτές οι περιοχές έχουν ορισμένες ομοιότητες όπως τεράστια αποθέματα υδρογονανθράκων . Επιπρόσθετα , στην περιοχή αυτή διασταυρώνονται η Βόρεια Θαλάσσια Οδός με το λεγόμενο Βορειοδυτικό Πέρασμα, σημεία ανάλογα της Ορμούζ και του Σουέζ.
Ο καθηγητής, Πρόεδρος της Περιφερειακής Διεύθυνσης του Ινστιτούτου Δημόσιας Διοίκησης και Διαχείρισης RANEPA Vladimir Shtol πιστεύει ότι αυτή την εποχή γίνεται προετοιμασία για μια σοβαρή μάχη για τους πόρους στην Αρκτική, καθώς λόγω της τήξης των πολικών πάγων δημιουργείται νέο έδαφος. Αυτό σημαίνει νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη της ζωής από την άποψη της υλικοτεχνικής υποστήριξης, όπως για παράδειγμα δημιουργία νέων διαδρομών , παράλληλα με την ήδη υπάρχουσα Βόρεια Θαλάσσια Οδό.

Υπενθυμίζεται πως, στις 3 Αυγούστου του 2015, η Ρωσία υπέβαλε στην Επιτροπή, για τα όρια της υφαλοκρηπίδας, μια τροποποιημένη πρόταση, στόχος της οποίας ήταν να αποδείξει ότι οι κορυφογραμμές Λομονόσοφ και Μεντελέγιεφ είναι μια γεωλογική προέκταση της ηπειρωτικής πλατφόρμας της Σιβηρίας και επομένως οι περιοχές στο κεντρικό τμήμα του Αρκτικού Ωκεανού, της Θάλασσας του Μπάρεντς και της Βεριγγείου θάλασσας εμπίπτουν στη ρωσική δικαιοδοσία .
Εκτός από τη Ρωσία, το έδαφος κάτω από τον Αρκτικό Ωκεανό ενδιαφέρει επίσης τον Καναδά, τη Δανία, τη Νορβηγία και τις ΗΠΑ. Το ενδιαφέρον τους προς τις βόρειες θάλασσες οφείλεται στο γεγονός ότι κάτω από το βυθό , σύμφωνα με τους γεωλόγους, μπορεί να κρύβεται περίπου το 30% του παγκόσμιου ανεξερεύνητου φυσικού αερίου και το 15% του πετρελαίου. Σύμφωνα με τους ειδικούς , δεν θα είναι εύκολο να επιτευχθεί η ικανοποίηση της ρωσικής ζήτησης δεδομένης της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης, αφού δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες, που εκπροσωπούν 21 χώρες της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, δεν θα είναι πολιτικά προκατειλλημένοι.
Οι χώρες που αποτελούν το αρκτικό συμβούλιο είναι Δανία, Ισλανδία, Καναδάς, Νορβηγία, Ρωσία, ΗΠΑ, Φινλανδία και Σουηδία. Ωστόσο, και άλλα κράτη έχουν το ενδιαφέρον τους , ξεκινώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τελειώνοντας με την Ιαπωνία, την Κίνα και την Ινδία. Είναι σαφές, όμως, ότι οι Αμερικανοί θέλουν να κυριαρχήσουν σε αυτή την περιοχή.
« Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να δουν οποιαδήποτε πραγματικά συγκρίσιμη αντίπαλη δύναμη στην Αρκτική» , συμφωνεί ο στρατιωτικός αναλυτής, αναπληρωτής διευθυντής του πληροφοριακού-αναλυτικού κέντρου RISS Sergey Ermakov. « Πριν όμως ενισχύσουν στην περιοχή τη παρουσία των δυνάμεων και των πόρων, θα πρέπει αρχικά να πραγματοποιήσουν σοβαρές έρευνες . Τώρα , οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προσελκύσουν τους συμμάχους στο πλευρό τους κάτι που από τη μία πλευρά θα διευρύνει τις δυνατότητες τους και από την άλλη θα χρησιμεύσει ως δικαιολογία για τις πράξεις τους».

Ερωτώμενος για το ποια είναι η ισορροπία δυνάμεων και η πιθανότητα μελλοντικών συγκρούσεων στη “μάχη για την Αρκτική”, ο κορυφαίος ερευνητής του RISS Vladimir Karjakin αναφέρει « Ο ρωσικός παγοθραυστικός στόλος θεωρείται ένας από τους ισχυρότερους στον κόσμο . Στη κατοχή του υπάρχουν τέσσερα πυρηνοκίνητα παγοθραυστικά (ένα εφεδρικό), τα οποία επιτρέπουν να οργανωθεί πλοήγηση σχεδόν οπουδήποτε στον Αρκτικό Ωκεανό. Επίσης σημειώνει : «Υπάρχει χρηματοδότηση για άλλα τρία νέα πλοία. Όσον αφορά στα πετρελαιοκίνητα παγοθραυστικά, έχουμε πάνω από 12. Παγοθραυστικός στόλος χρησιμοποιείται και προς όφελος των Ενόπλων Δυνάμεων, για παράδειγμα, όταν υπάρχει ανάγκη να περάσουν τα πλοία του βόρειου στόλου από τη θάλασσα Κάρα.»

Επιπλέον, αυτό τον καιρό στην Αρκτική αυξάνεται και η άμυνα της αεροπορίας , γίνεται αποκατάσταση αεροδρομίων ενώ τα στρατόπεδα που έχουν εγκαταλειφθεί από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης χτίζονται από την αρχή . Τον Ιούνιο, ξεκίνησε η μεταφορά στο νησί Koτέλνι κινητών αντιπυραυλικών συγκροτημάτων “Rubeg”.
Ο σχηματισμός της ομάδας των Αρκτικών Δυνάμεων θα ολοκληρωθεί πλήρως έως το 2020. Θα αποτελείται από το Βόρειο Στόλο, δύο μηχανοκίνητες αρκτικές ταξιαρχίες πεζικού , αερομεταφερόμενες μονάδες , αναβαθμισμένα αεροσκάφη αναχαίτισης μεγάλου υψομέτρου MiG-31BM (με ενημερωμένα ηλεκτρονικά συστήματα, ραντάρ και σύστημα ελέγχου όπλων ) και μεταγωγικά αεροσκάφη.
Οι στόχοι είναι οι εξής : περίπολος της παράκτιας ζώνης, προστασία των περιοχών κατά μήκος των βόρειων θαλασσών και του Αρκτικού Ωκεανού, η ασφάλεια των πλοίων στη θαλάσσια Βόρεια Διαδρομή που είναι η συντομότερη διαδρομή μεταξύ της Ευρώπης και της Άπω Ανατολής. Όσον αφορά την κατασκευή του ραντάρ για την έγκαιρη αναχαίτιση των εναέριων και θαλασσίων απειλών , οι οποίες αποστέλλονται στα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση των ραντάρ OTH “Podsolnuh”.
«Δηλαδή όλο αυτό το καιρό οι ΗΠΑ ήταν σε λήθαργο; » ρωτήθηκε ο Karjakin. « Όχι, απλά η ανάπτυξη της στρατιωτικής δραστηριότητας των ΗΠΑ στην Αρκτική ήταν αρκετά ήπια διότι δεν υπήρχε κανένας σοβαρός αντίπαλος. Στη δεκαετία του 2000, η Αρκτική ήταν χωρισμένη σε τρεις αμερικανικές στρατιωτικές διοικήσεις : τη Βόρεια, την Ευρωπαϊκή και την διοίκηση του Ειρηνικού Ωκεανού . Ωστόσο, το 2011 ο Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε ένα νέο «Σχέδιο των Ηνωμένων Στρατιωτικών Διοικήσεων των ΗΠΑ», σύμφωνα με την οποία καταργήθηκε ο διαχωρισμός σε ζώνες ευθύνης και όλα τα παράλια της Ρωσίας από την χερσόνησο Kόλα μέχρι την Καμτσάτκα και τα παρακείμενα ύδατα εισήλθαν στην περιοχή ευθύνης της Ευρωπαϊκής Διοίκησης. Δηλαδή, σχεδόν όλες οι στρατιωτικές δυνατότητες των Ηνωμένων Πολιτειών , εναντίον της Ρωσίας στην Αρκτική , απέκτησαν μια ενιαία διοίκηση .Έχει προγραμματιστεί η μεγέθυνση του ναυτικού πυρηνικού υποβρύχιου στόλου στη θάλασσα του Μπάρεντς, εκσυγχρονισμός αρκτικών στρατιωτικών βάσεων, συνεχίζεται παράλληλα η συζήτηση σχετικά με την κατασκευή πυρηνοκίνητων παγοθραυστικών για την Αρκτική για να υποστηρίξει ναυτικές επιχειρήσεις, καθώς η Ουάσιγκτον έχει μόνο δύο σκάφη. Σημειώνω ότι ο κίνδυνος για τη Ρωσία είναι η πρόθεση των ΗΠΑ να διεθνοποιήσουν τη Βόρεια Θάλασσα Oδό , δηλαδή να δωθεί στο πέρασμα αυτό διεθνές κύρος. Ο κίνδυνος είναι ότι αυτό δεν θα επηρεάσει μόνο τα έσοδα για τη χρήση της διαδρομής από τα άλλα κράτη, αλλά και θα αυξήσει σημαντικά την ευπάθεια της χώρας από το βορρά καθώς η Θαλάσσια Οδός περνάει κατά μήκος της Βόρειας ακτής της Αρκτικής από τη Ρωσία. Εάν τελικά οι ΗΠΑ το καταφέρουν, πρώτα θα μεταβούν βοηθητικά πλοία και, όταν οι Αμερικανοί εξερευνήσουν αρκετά τα ύδατα, θα μεταβούν τα σκάφη με πυραυλική άμυνα και τα πυρηνικά υποβρύχια .Κατά τη γνώμη μου, η διατήρηση των βόρειων θαλασσών ως εσωτερικών υδάτων της Ρωσίας και ο εκτοπισμός πιθανών αντιπάλων είναι ένας από τους βασικούς στόχους για σήμερα. Πρόκειται για θέμα Εθνικής Ασφάλειας. Όσον αφορά τις πηγές των υδρογονανθράκων, το θέμα αυτό δεν είναι τόσο απλό. Τα μέτρα που λαμβάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απλώς θεμέλια , αγώνας για την μελλοντική κατανομή , ώστε να μπορεί να αποθηκεύει τη λεία στην περίπτωση κερδοφορίας. Το γεγονός είναι ότι στην Αρκτική , για την παραγωγή υδρογονανθράκων είναι αναγκαίο να φτιαχτεί μια γιγαντιαία πλατφόρμα γεώτρησης σε βάθος πολλών χιλιομέτρων. Προσθέστε σε αυτό τις δυσκολίες μεταφοράς μέσω του πάγου, το οικολογικό κόστος , κτλ. Με απλά λόγια, η παραγωγή πετρελαίου στην Αρκτική θα είναι πολύ ακριβή.»
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών και Στρατιωτικών Αναλύσεων Alexander Khramchikhin παρατηρεί : « Οι Ένοπλες Δυνάμεις του Καναδά, της Νορβηγίας και της Δανίας, εν όψει της γενικής αδυναμίας της στρατιωτικής δύναμης, η οποία μειώθηκε σημαντικά μετά τον «Ψυχρό Πόλεμο», δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν κάποια σοβαρή στρατιωτική επίθεση στη Ρωσία και την υδάτινη περιοχή της. Το Νορβηγικό Ναυτικό αποτελείται από έξι ντίζελ-ηλεκτρικά υποβρύχια , 6 πυραυλάκτους και ναρκαλιευτικά και από πέντε φρεγάτες. Το Ναυτικό της Δανίας απαριθμεί επτά φρεγάτες και δύο σκάφη υποστήριξης μαζί με δυο υβριδικά σκάφη υποστήριξης. Τέλος, το Καναδικό Ναυτικό αποτελείται από τέσσερα υποβρύχια, τρία αντιτορπιλικά και 12 φρεγάτες και ναρκαλιευτικά. Η Νορβηγία, η Δανία και ο Καναδάς δεν αποτελούν μέρος των αερομεταφερόμενων δυνάμεων και δεν έχουν σχεδόν κανένα μέσο μεταφοράς στρατευμάτων. Επίσης, οι ναυτικές τους δυνάμεις δεν διαθέτουν αεροσκάφη ή πυραύλους .

Ας μιλήσουμε τώρα για τους Αμερικανούς. Τα στρατεύματα των ΗΠΑ δεν έχουν σοβαρά αγήματα στην Ευρωπαϊκή Αρκτική (με εξαίρεση το ραντάρ CEOP στη Γροιλανδία). Στην Αλάσκα υπάρχουν δύο ταξιαρχίες του Στρατού Ξηράς ( Η πρώτη “Striker ” και η τέταρτη αερομεταφερόμενη), δύο πτέρυγες Πολεμικής Αεροπορίας , 176η Πτέρυγα Μάχης της Εθνικής Φρουράς ΗΠΑ με μεταγωγικά αεροσκάφη C-130. Φυσικά, έχοντας αναπτύξει το δίκτυο του αεροδρομίου, οι Αμερικανοί μπορούν να ενισχύσουν γρήγορα τις δυνάμεις του στρατού ξηράς αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να φανταστούμε μια μάχη στην Αρκτική με τεθωρακισμένα οχήματα. Στην Αλάσκα ( συγκεκριμένα, στο Fort Greely) υπάρχει η πρώτη και μεγαλύτερη ζώνη τοποθέτησης του αντιπυραυλικού συστήματος άμυνας των ΗΠΑ ( GBI). Ωστόσο, δεν υπάρχει βάση με ναυτικά πολεμικά πλοία των ΗΠΑ στην Αλάσκα , χρησιμοποιούνται μόνο λίγα πλοία και σκάφη του Λιμενικού Σώματος. Φυσικά, το Ναυτικό των ΗΠΑ , συγκροτούμενο από τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό στόλο, έχει υψηλές δυνατότητες για την ανάληψη δράσης κατά του Ναυτικού οποιασδήποτε άλλης χώρας. Όσον αφορά τη Ρωσία, η απειλή συνίσταται στο αφοπλιστικό χτύπημα στα αντικείμενα των στρατηγικών πυρηνικών δυνάμεων αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να πραγματοποιηθεί, καθώς δεν θα έχουν ευκαιρία για ανταποδοτικό πλήγμα. Σε αυτή τη περίπτωση η Ρωσία αυτόματα θα διεξάγει μια πλήρους κλίμακας πυρηνική επίθεση κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.

Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες, για να μην αναφέρουμε και τις χώρες της Ευρώπης, δεν είναι ψυχολογικά προετοιμασμένες ακόμη και για μια περιορισμένη στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία. Ως εκ τούτου, δεν βλέπω να υπάρχει πραγματική πιθανότητα μιας στρατιωτικής σύγκρουσης στην Αρκτική. Στο μέρος αυτό οι υπάρχουσες δυνάμεις δεν έρχονται σε επαφή. Όσον αφορά τη διεθνοποίηση της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού, οι κύριοι υποστηρικτές αυτού του πράγματος είναι οι ΗΠΑ και η Κίνα. Θεωρητικά, έχουν μια άτυπη συμμαχία στο θέμα αυτό. Αλλά πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί στην πράξη δεν είναι σαφές. Ακόμα δεν μπορώ να φανταστώ τη διέλευση οποιουδήποτε πλοίου, για να μην αναφέρουμε τα πολεμικά πλοία της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού, χωρίς προηγούμενη συμφωνία και χωρίς τη συγκατάθεση της Ρωσίας.»

Πηγή : http://riss.ru/smi/20226/