Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα λεγόμενα drones, αποτελούν τον τελευταίο καιρό ένα από τα βασικότερα θέματα συζήτησης. Ο λόγος, οι καινούργιες δυνατότητες που προσφέρουν, και η όλο περισσότερη χρήση τους σε αγροτικό, πολιτικό και προπάντων στρατιωτικό τομέα. Τα drones κεντρίζουν το ενδιαφέρον, όχι μόνο λόγω της χρησιμότητας τους, αλλά και λόγω των προβλημάτων που εμφανίζουν. Τί είναι όμως τα drones, ποια η χρήση τους, ποιο το νομικό πλαίσιο που τα περιβάλλει, ποιους κινδύνους εγκυμονούν και, κυρίως, γιατί είναι ακόμα πιο επικίνδυνα στην εποχή μας, που η τρομοκρατία βρίσκεται στο ζενίθ της;

• Τι είναι τα drones
  H ιδέα της δημιουργίας τους υπήρχε εδώ και πολλά χρόνια.
  

  Μοντέλο πολιτικού drone Octocopter

  Πρώτη φορά αποτυπώθηκε με ακρίβεια το 1971 από έναν επιστήμονα πυρηνικής φυσικής, τον John Stuart Foster Jr. Ο ορισμός που συναντάται συχνότερα για τα drones είναι ο εξής: “Μη επανδρωμένο αεροναυτικό όχημα (UAV −Unmanned Aeronautical Vehicle) είναι μία ιπτάμενη συσκευή που δεν μεταφέρει άνθρωπο, και το οποίο έχει αναπτυχθεί και χρησιμοποιείται για επιστημονικούς, ερευνητικούς ή στρατιωτικούς σκοπούς“. Οι έννοιες, όμως, που συχνά αποδίδονται στον όρο αυτό, ποικίλλουν. Μερικές φορές χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας γενικότερης κατηγορίας αεροσκαφών, τα όποια λειτουργούν χωρίς πλήρωμα. Άλλες φορές, για την περιγραφή μιας πιο στενής κατηγορίας αεροσκαφών, που λειτουργούν αυτόματα, χάρη στην ενσωματωμένη τεχνολογία τους. Από αμιγώς νομική σκοπιά, πάντως, ο όρος αυτός δεν πρέπει να συγχέεται με τα αερομοντέλα, τα όποια έχουν καθαρά αθλητική και ψυχαγωγική χρήση, και υπάγονται σε ξεχωριστή νομοθεσία. Τα drones παράγονται σε αρκετές χώρες, όπως για παράδειγμα ΗΠΑ, Ρωσία, Ισραήλ, Ελλάδα, Λευκορωσία, Καναδάς, Γάλλια, Γερμάνια, Μεγάλη Βρετάνια κ.α. Υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες : στρατιωτικά και πολιτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

• Στρατιωτικά drones και η χρήση τους
  

  Aist , αποτυχημένη ρωσική κατασκευή

  Το γεγονός ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έγιναν τόσο διάσημα, οφείλεται στις δυνατότητες που προσφέρουν στα κράτη που τα χρησιμοποιούν για στρατιωτικούς σκοπούς. Πλέον, αρκετοί περιορισμοί και εμπόδια για τη φαντασία των κατασκευαστών γίνονται παρελθόν, καθώς περισσεύει ένα βασικό στοιχειό – ο πιλότος. Ο κατασκευαστής δεν είναι πια αναγκασμένος να φροντίσει για τις συνθήκες εντός του αεροσκάφους, και μπορεί να συγκεντρωθεί σε άλλα τεχνικά ζητήματα. Η απουσία του ανθρώπινου παράγοντα κάνει το χειρισμό, και τις αποστολές που θα εκτελεί, να μοιάζει με παιχνίδια στον υπολογιστή.  Εάν, κατά τη στρατιωτική αποστολή, οι εχθρικές δυνάμεις καταρρίψουν το drone, δεν προκύπτουν πλέον τα ζητήματα διάσωσης του πιλότου, ή αιχμαλωσίας του, και κατά συνέπεια εξαφανίζεται και το ζήτημα ανταλλαγής αιχμαλώτων. Είναι επίσης εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστεί η χώρα – αποστολέας του. Αυτό τα καθίστα άριστο εξοπλισμό για κατασκοπεία και παρακολούθηση, όπου και χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στις μέρες μας. Η χρήση τους στο στρατό δεν περιορίζεται όμως μόνο σε αυτό. 

  

  Predator

  Εκτός  από τις πληροφορίες που συλλέγουν, τα drones μπορούν να μεταφέρουν όχι μόνο ωφέλιμο φορτίο, αλλά και πυραύλους. Όπως, για παράδειγμα, το μοντέλο Predator, το οποίο είναι οπλισμένο με πυραύλους Hellfire. Το μοντέλο αυτό για κάποιο διάστημα χρησιμοποιήθηκε απροκάλυπτα κατά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ. Τον ίδιο σκοπό είχαν και τα drones, τα όποια είχαν σταλεί στο Πακιστάν και την Υεμένη. Εκεί όμως εκτελούσαν μυστική αποστολή, που είχε στόχο την καταστροφή συγκεκριμένων ατόμων στο πλαίσιο του “πολέμου κατά της τρομοκρατίας”. Τέλος, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν ως στόχο και την απόσπαση της προσοχής από τα πραγματικά μαχητικά αεροσκάφη.

• Πολιτικά drones
  Δεν είναι όμως μόνο η στρατιωτική χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που έχει συμβάλλει στη ραγδαία αύξηση της παράγωγης τους, αλλά και οι ποικίλοι τρόποι με τους οποίους χρησιμοποιούνται τα πολιτικά drones στην καθημερινή ζωή. Αρχικά, βοηθούν σημαντικά στην παρακολούθηση της οδικής κυκλοφορίας, ειδοποιώντας για τυχόν ατυχήματα ή αυξημένη κίνηση στο δρόμο με τη βοήθεια ενσωματωμένης κάμερας. Στον αγροτικό τομέα συμβαίνει κάτι ανάλογο, αφού οι αγρότες μπορούν να τα χρησιμοποιούν για την παρακολούθηση των κτημάτων τους, αλλά και για ευρύτερη χρήση στη γεωργία.
  

  Phantom 2 Vision +

  Εκτός από τα παραπάνω χρησιμοποιούνται και  στον τομέα των ΜΜΕ, όπου πλέον υπάρχει η δυνατότητα λήψης φωτογραφιών και ζωντανής μετάδοσης “από αέρα”, που σίγουρα μεταδίδει καλυτέρα τα γεγονότα. Τέλος, σύντομα αναμένεται η χρήση τους σε υπηρεσίες κούριερ και σε υπηρεσίες πρώτων βοηθειών, καθώς το δυσδιάκριτο νομικό πλαίσιο που τα περιβάλλει – προς το παρόν – αποτελεί τροχοπέδη για τη χρήση τους σε αυτούς τους τομείς .

• Νομικό πλαίσιο
  Όσον αφορά στο νομικό καθεστώς που ισχύει για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, προς το παρόν δεν υπάρχει ένα ενιαίο νομικό πλαίσιο για όλες τις χώρες. Βασικό αίτιο αυτής της κατάστασης είναι ότι τα κράτη δεν έχουν συμφωνήσει σε ποια κατηγορία θα καταταχθούν τα drones, στην κατηγορία των όπλων ή των τηλεκατευθυνόμενων ρομπότ. Όσον αφορά ειδικά τα στρατιωτικά drones, υπάρχει, ανάμεσα σε πολλά άλλα ζητήματα, ένα ερώτημα που συζητείται ιδιαίτερα στο παγκόσμιο επίπεδο, εάν δηλαδή ο χειριστής του μπορεί να θεωρηθεί μαχητής, ώστε να έχει την ευθύνη των πράξεών του. Το ζήτημα αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς η λεγόμενη “τεχνητή νοημοσύνη” δεν παρέχει τη δυνατότητα στο drone να διακρίνει πάντα έναν μαχητή από έναν άμαχο. Αυτό παραβιάζει τις διατάξεις του ΔΑΔ (Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο), συμφώνα με τις οποίες τα μέρη στη σύρραξη πρέπει να χρησιμοποιούν σε κάθε περίσταση όπλα που μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα σε μαχητές και αμάχους. Επιπρόσθετα, η Σύμβαση για την Απαγόρευση και τους Περιορισμούς Χρήσης Ορισμένων Συμβατικών Όπλων (που μπορεί να θεωρηθούν ως εξαιρετικά επιβλαβή ή ως προκαλούντα αδιακρίτως αποτελέσματα) του 1980 απαγορεύει, ανάμεσα σε άλλα, τα όπλα που από τη φύση τους δεν διακρίνουν ανάμεσα σε μαχητές και άμαχους, όπως για παράδειγμα τις νάρκες κατά προσωπικού και τις βόμβες διασποράς. Τα αποτελέσματα από τις λανθασμένες εκτελέσεις στόχων από drones εμπίπτουν στην παραπάνω απαγόρευση. Ήδη έχουν σημειωθεί τέτοια περιστατικά στην Υεμένη και στο Πακιστάν, για αυτό το λόγο είναι σημαντικό να υπάρχει ξεκάθαρη διάταξη για την ιδιότητα του χειριστή, ώστε να προσδιοριστεί ποιος θα θεωρείται υπεύθυνος για το γεγονός.

Το νομικό κενό που υπάρχει σχετικά με τη χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, παρέχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται όχι μόνο για τη συλλογή φωτογραφιών και βίντεο, ή για διασκέδαση, αλλά και για πράξεις εγκληματικού χαρακτήρα που επιφέρουν σοβαρά προβλήματα. Το περιστατικό που συνέβη στο Ohio των ΗΠΑ, όπου ένα drone μετέφερε ναρκωτικά σε φυλακή, αποτελεί έναν απο τους πολλούς παράνομους τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα μηχανήματα. Η μεταφορά ναρκωτικών με τη βοήθεια των μη επανδρωμένων αεροσκαφών γίνεται όλο και πιο συχνό φαινόμενο. Μόνο στις ΗΠΑ, κατά την περίοδο 2012-2015, η αστυνομία κατέστρεψε 150 drones που μετέφεραν ναρκωτικά. Εκτός από αυτό, με τη βοήθεια των drones οι εγκληματίες μπορούν να παρακολουθούν σπίτια, τα όποια σχεδιάζουν να ληστέψουν.

Wing Loong ( Κίνα )

Το αποτέλεσμα της απουσίας ξεκάθαρων διατάξεων, που θα είναι κοινές για όλους, είναι η κάθε χώρα να έχει προχωρήσει σε δημιουργία δικών της νόμων και προϋποθέσεων για τη δημιουργία, αγορά και χρήση των drones – τουλάχιστον σε πολιτικό επίπεδο. Το σημαντικότερο βήμα, που ίσως θα έπρεπε να έχει γίνει μέχρι στιγμής, είναι η καταχώρηση όλων των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που αγοράζονται. Η κάθε χώρα προβάλλει δικές της προϋποθέσεις σε αυτή την περίπτωση. Οι νομοθεσίες συνήθως καθορίζουν την ηλικία του αγοραστή, το επιτρεπόμενο βάρος του drone, το ύψος και τους χώρους όπου μπορεί να πετά. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα απαγορεύεται η πτήση σε ύψος μεγαλύτερο των 400 ποδών από την επιφάνεια του εδάφους, και σε απόσταση μικρότερη των 3 χιλιομέτρων από ελεγχόμενο αεροδρόμιο, όπως επίσης και δίπλα από στρατιωτικές βάσεις. Αν τυχόν το μοντέλο έχει βάρος πάνω από 25 κg, θα πρέπει να χορηγείται ειδική άδεια. Στην Αμερική, από την άλλη, η κατοχή μη καταχωρημένου drone επιτρέπεται μόνο από άτομο κάτω των 13 ετών.

• Τρομοκρατία

Οι δυνατότητες των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, και η απουσία μιας συγκεκριμένης ενιαίας νομοθεσίας, τα κάνει ελκυστικά όχι μόνο στα μάτια των ληστών, ή έμπορων ναρκωτικών, αλλά και στα μάτια των τρομοκρατών.
Η απειλή της χρήσης των drones για τρομοκρατικούς σκοπούς συζητείται εδώ και αρκετό καιρό στα μέσα μαζικής ενημέρωσης από ειδικούς. Μέχρι πρόσφατα, η συζήτηση επικεντρωνόταν κυρίως στις απειλές που προέρχονται από κράτη -«τρομοκράτες», και όχι από τρομοκρατικές ομάδες. Τον τελευταίο καιρό, όμως, το φάσμα της χρήσης των drones για τρομοκρατικούς σκοπούς φαίνεται να διευρύνεται. Η δήλωση του ISIS πριν από αρκετούς μήνες, σχετικά με τα σχέδιά του να χρησιμοποιήσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη που θα μεταφέρουν εκρηκτικά, για ομαδική επίθεση στη Μεγάλη Βρετάνια, φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτούς τους φόβους.

Εκτός από το νομικό κενό και την ευκολία στην απόκτηση, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν και αλλά χαρακτηριστικά τα όποια τα καθιστούν δημοφιλή στους τρομοκράτες. Για παράδειγμα, η δυνατότητα πραγματοποίησης “μαζικής επίθεσης” σε μεγάλες εκτάσεις (με τη χρήση βιολογικών ή χημικών όπλων σε μεγάλες πόλεις, γήπεδα, κτλ.). Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό αποτελεί η δυνατότητα επίθεσης σε στόχους που είναι δύσκολα προσβάσιμοι από τη γη. Επιπρόσθετα, τα μηχανήματα αυτά έχουν αρκετά μεγάλο βεληνεκές και ακρίβεια. Σε σχέση με άλλα όπλα παρόμοιας κατηγορίας, όπως για παράδειγμα βαλλιστικοί πύραυλοι ή επανδρωμένα αεροσκάφη, κερδίζουν σημαντικά στην τιμή, καθώς δεν χρειάζεται η αγορά ενός μεγάλου drone για την επίθεση, αφού και ένα μικρό σε μέγεθος μοντέλο είναι ικανό να σηκώσει τον αναγκαίο για τη επίθεση εκρηκτικό μηχανισμό (ένα σχετικά μικρό μοντέλο μπορεί να μεταφέρει από 1 έως 10 κιλά φορτίου). Τέλος, χάρη στο μέγεθός τους βοηθάνε στη μυστικότητα της προετοιμασίας μια επίθεσης, όπως επίσης προσφέρουν τεράστια ποικιλία χώρων εφαρμογής.

Εκτός από τα παραπάνω, τα drones δεν έχουν τα ελαττώματα που έχουν τα ήδη υπάρχοντα όπλα, όσον αφορά στη χρήση τους σε τρομοκρατικές επιθέσεις. Μια σύγκριση σε αυτό το σημείο θα βοηθήσει σημαντικά να κατανοήσουμε γιατί μπορεί να προτιμηθεί η μεταφορά των εκρηκτικών μηχανισμών με drones, και όχι με ένα άτομο, που θα φοράει ζώνη γεμάτη με εκρηκτικά (explosive belt) ή γιατί θα προτιμηθούν από τους βαλλιστικός πύραυλος για τη μεταφορά βιολογικών όπλων .
Ξεκινώντας, η ζώνη με τα εκρηκτικά υστερεί σημαντικά στο μέγεθος ακτίνας έκρηξης. Υποθέτοντας ότι το άτομο με τη ζώνη θα βρίσκεται ανάμεσα σε κόσμο, θα προσβληθούν τα άτομα που θα βρίσκονται δίπλα του, με αποτέλεσμα να αποτελέσουν ανθρωπινή ασπίδα για τον υπόλοιπο κόσμο. Εάν ο ίδιος εκρηκτικός μηχανισμός μεταφερθεί με τη βοήθεια drone, το εμβαδόν της έκρηξης θα είναι σαφώς μεγαλύτερο και, ως επακόλουθο, ο αριθμός θυμάτων πολύ περισσότερος. Ακόμα και κάποια κομμάτια της ίδιας της μηχανής είναι πιθανό να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της έκρηξης. Εκτός από τα παραπάνω, η μεταφορά εκρηκτικού μηχανισμού με ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος θα βοηθήσει τους τρομοκράτες να αποφύγουν τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας και έλεγχου που πλέον υπάρχουν κατά την είσοδο σε χώρους μεγάλης συγκέντρωσης ατόμων. Όσον αφορά τους βαλλιστικούς πυραύλους, οι επιστήμονες σημειώνουν πως οι πιέσεις που υπάρχουν λόγω των τεχνικών ιδιαιτεροτήτων στο μηχανισμό τους τείνουν να αλλοιώνουν τη σύσταση των βιολογικών και χημικών ουσιών, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητά τους. Συν τοις άλλοις, τα drones βοηθούν στην εξάπλωση πανικού και τρόμου, κάνοντας τον ψυχολογικό και προπαγανδιστικό πόλεμο ακόμα πιο αποτελεσματικό.
Οι πιθανοί τρόποι χρήσης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών απορρέουν ευθύς αμέσως από τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες που αυτά διαθέτουν.  Eίναι δηλαδή πιθανή μια μαζική επίθεση από αέρα με χρήση χημικών ουσιών, τα όποια θα μεταφέρονται σε μορφή σπρέι. Στην ιδία μορφή επίθεσης μπορεί το σπρέι με χημικά να αντικατασταθεί από έναν εκρηκτικό μηχανισμό. Δεν αποκλείεται και η χρήση της ραδιενέργειας, όπως μια μίξη ραδιενεργών χημικών με απλά εκρηκτικά.
Οι τύποι των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, στα όποια μπορούν να βρουν πρόσβαση οι τρομοκράτες και να τα χρησιμοποιήσουν για τις επιθέσεις τους, είναι στρατιωτικά και πολιτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη μαζικής παράγωγης, ή και πρότυπα, άλλα και τα διαδεδομένα στο εμπόριο απλά τηλεκατευθυνόμενα μοντέλα, τα όποια μπορούν με τεχνικές αλλαγές να εκτελέσουν την ιδία αποστολή με τα drones. Πιο πιθανό θεωρείται να χρησιμοποιηθούν μοντέλα μικρού μεγέθους, άλλα δεν αποκλείεται να υπάρχει περίπτωση ένα μεγάλο drone να εκτελεί την τρομοκρατική αποστολή.

• Πιθανά προβλήματα / κίνδυνοι

Όσον αφορά στα στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελεί η πιθανότητα τεχνικής βλάβης και λανθασμένης εκτέλεσης στόχων. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν παρέχει στο μηχάνημα τη δυνατότητα να διακρίνει τον πραγματικό του στόχο, ως αποτέλεσμα μπορεί να επιφέρει καταστροφές κτηρίων, ή απώλειες ανθρώπινων ζωών. Επιπρόσθετα, τα στρατιωτικά drones μπορούν να κλαπούν από αντίπαλες δυνάμεις, κάτι που είναι καταστροφικό για το εμπόλεμο μέρος που τα στέλνει, ειδικά αν μεταφέρουν πληροφορίες.
Τα πολιτικά drones, από την άλλη, καθώς δεν διαθέτουν αισθητήρες και τον όλο απαραίτητο εξοπλισμό, όπως τα στρατιωτικά drones, πολλές φορές έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην εναέρια κυκλοφορία. Στη Μεγάλη Βρετάνια, σε περίοδο περίπου ενός έτους, έχουν καταγράφει 7 περιστατικά οπου ένα drone εισχώρησε στον εναέριο χώρο των αεροπλάνων στα αεροδρόμια. Παρόμοια περιστατικά παρακολουθήσαμε και στο Ισραήλ, στην Πολωνία και στις ΗΠΑ. Η λήψη εικόνας από τη βιντεοκάμερα δεν επιτρέπει πάντα σε αυτά τα μηχανήματα να διακρίνουν το χώρο στον όποιο βρίσκονται, έτσι, εκτός από τα κρούσματα με τα αεροπλάνα, παρακολουθούμε αρκετά περιστατικά με drones που συγκρούονται με κτήρια και μνημεία .

• Το μέλλον
  Στις μέρες μας, ομάδες επιστημόνων δουλεύουν πάνω σε συστήματα που θα εντοπίζουν εγκαίρως τα drones, και θα μπορούν να τα αποκρούσουν σε περίπτωση κινδύνου. Ήδη υπάρχουν τα πρώτα μηχανήματα (όπως για παράδειγμα το σύστημα AUDS), χωρίς όμως να είναι βέβαιο ότι μπορούν να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Τα κλασικά radar δεν μπορούν πάντα να αντιληφθούν το drone, καθώς λόγω του υψόμετρου στο όποιο πετάνε, και του βάρους τους, συχνά θεωρούνται απλώς πουλιά. Η ανάγκη, όμως, να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό σύστημα είναι μεγάλη, ειδικά τώρα που οι τρομοκρατικές απειλές είναι αυξημένες. Είναι εξίσου σημαντικό να υπάρξει άμεσα συνεννόηση ανάμεσα στα κράτη, και σε νομικό επίπεδο, όπως για τα στρατιωτικά έτσι και για τα πολιτικά drones, ώστε να μπορούν να ελέγχονται αποτελεσματικότερα. Υποδειγματικά, θα μπορούσαν να καθοριστούν διατάξεις περί επιτρεπόμενων χώρων χρήσης, προϋποθέσεων κατοχής και περί αποσαφήνισης ορισμών. Ειδικά για τα στρατιωτικά drones θα είναι ωφέλιμο να ρυθμιστούν :
• διατάξεις για την παραγωγή και δοκιμή των drones, λαμβάνοντας υπόψη το Άρθρο 36 Πρόσθετου Πρωτοκόλλου Ι της Σύμβασης της Γενεύης το 1949, το οποίο δημιουργεί την υποχρέωση για τα κράτη να διενεργούν διαδικασία αξιολόγησης νέων όπλων, για να εκτιμηθεί η νομιμότητα της σύναψης δημοσίων συμβάσεων που αφορούν σε αυτά
• διάφοροι ορισμοί (“μη επανδρωμένο αεροσκάφος” , “στρατιωτικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος”, “οπλισμός στρατιωτικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους” κ.α)
• ειδικές διατάξεις για τη χρήση τους σε περίοδο πολέμου και ειρήνης
• διατάξεις όπου θα περιγράφονται απαραίτητα τεχνικά χαρακτηριστικά
• ειδικές διευκρινήσεις και περιορισμοί, όσον αφορά τη χρήση τους κοντά σε περιοχές με μεγάλες δασικές εκτάσεις, σημαντικές πήγες ύδρευσης, προστατευόμενες φυσικές περιοχές, φράγματα, μονάδες παραγωγής ενέργειας, πολιτιστικά μνημεία,
  και τέλος
• διάταξη που θα μεριμνά μεταπολεμικά ή και σε περίοδο ειρήνης για την υποχρεωτική ύπαρξη διαφάνειας ανάμεσα σε κράτη σχετικά με την τοποθεσία και την κατάσταση του κάθε στρατιωτικού drone.

Τα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν από τη χρήση των drones είναι πολλά. Οι δυνατότητές τους, όμως, θα συμβάλλουν σημαντικά σε αρκετούς τομείς. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν δεν μπορούν να αναιρέσουν την πολύτιμη βοήθειά τους στις αποστολές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα ή της UNICEF, όπως και η συμβολή τους στο έργο της WHO και WWF. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να ρυθμιστεί ενιαίο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα θέτει περιορισμούς και προϋποθέσεις και θα βοηθήσει στην αποτελεσματική χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Πηγές:

1. Wikipedia (2017) ‘Unmanned aerial vehicle’, in Wikipedia. Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Unmanned_aerial_vehicle (Accessed: 13 January 2017).
2. Использование дронов в мирных целях вместо военных (2014) Available at: http://www.robogeek.ru/roboty-spasateli/ispolzovanie-dronov-v-mirnyh-tselyah-vmesto-voennyh (Accessed: 13 January 2017).
3. Vladimirovich, N. (2015) Афиша Воздух: Боевые дроны: Правовые, морально-этические и научные вопросы – Архив. Available at: http://daily.afisha.ru/archive/vozduh/technology/drones/ (Accessed: 13 January 2017).

http://humanlaw.ru/index.php/articles/4-prava-voennykh-dronov

http://www.arms-expo.ru/articles/127/64596/

http://cdn1.parkflyer.ru/ru/blogs/view_entry/12560/

Как дроны превращаются в наркокурьеров

http://www.gazeta.ru/tech/2015/01/27_a_6389733.shtml

http://rusvesna.su/economy/1414628814

http://www.computerra.ru/70524/uav-fighters-history/