Καθώς η θητεία του Αμερικανού πρόεδρου, Barack Obama, φτάνει στο τέλος της, ο ίδιος προχώρησε, προ λίγων μηνών, σε μία ενδελεχή καταγραφή της προεδρίας του, στην ομιλία του περί «Καταστάσεως του Έθνους» η οποία μεταδόθηκε ζωντανά στα τηλεοπτικά κανάλια σε ζώνη υψηλής τηλεθέασης. Κατά την διάρκεια της ομιλίας – η οποία διήρκησε 1 ώρα και 4 λεπτά – λόγος έγινε τόσο για την εξωτερική πολιτική του όσο και για την εσωτερική, χωρίς, φυσικά, να παραλείψει την αναγνώριση των λάθος αποφάσεων και κινήσεών του.

Σε ένα σύντομο εισαγωγικό, η προεδρία του Obama προμήνυε την πιθανότητα μιας σημαντικής πολιτικής επανευθυγράμμισης. Συμβόλιζε την αλλαγή των γενεών, καθώς ήταν ο πρώτος πρόεδρος της γενιάς Χ. Ήταν ο πρώτος έγχρωμος πρόεδρος, ο πρώτος μεταφυλετικός πρόεδρος, ενώ και ο κόσμος που προσέλκυε ήταν νέος και μη παραδοσιακός για τα δεδομένα του Δημοκρατικού κόμματος. Τα πάντα έδειχναν πως πρόκειται για έναν μετασχηματιστή ηγέτη, ο οποίος θα αναδιαμόρφωνε το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Η επανευθυγράμμιση αυτή, όμως, φάνηκε να μην επιτυγχάνεται, κάτι που επηρέασε άμεσα και το ίδιο του το κόμμα. Έτσι, έφτασε μετά από 8 χρόνια να παραδέχεται ανοιχτά, εκτός των άλλων, την αποτυχία του να αναδιοργανώσει το Δημοκρατικό Κόμμα, και να χτίσει ένα νέο πλειοψηφικό συνασπισμό για να υποστηρίξει τις επιλογές του.

«Είναι ένα από τα λίγα πράγματα της προεδρίας μου για τα οποία λυπάμαι, το ότι η μνησικακία και η καχυποψία μεταξύ των κομμάτων έχει χειροτερέψει, αντί καλυτερέψει […] ένας πρόεδρος με τα χαρίσματα του Λίνκολν ή του Ρούσβελτ θα μπορούσε να έχει γεφυρώσει καλύτερα το χάσμα».

Δεν θα ήταν δυνατόν, βέβαια, να κριθεί η πολυετής πολιτική του κληρονομιά μονάχα από τα προαναφερθέντα. Ο -πολλά υποσχόμενος- πρόεδρος των ΗΠΑ πέτυχε σε πολύ μεγάλο βαθμό τους στόχους του, ενώ και η πολιτική του γραμμή διαφοροποιήθηκε από τους προγενέστερους προέδρους του Έθνους. Παράλληλα, όμως, δημιούργησε κι ένα αίσθημα αμφιταλάντευσης στους Αμερικανούς πολίτες ως προς την απόδοση ή μη του τίτλου του καλού πολιτικού, καθώς από πολλούς έχει αναφερθεί πως οι επιτυχίες του υπερέβησαν ναι μεν των αποτυχιών ποσοτικά, αλλά όχι και ποιοτικά.

ObamaCare

Πιο συγκεκριμένα, πρωταρχική θέση στις επιτυχίες του κερδίζει -ευλόγως- η συγκρότηση του ιατροφαρμακευτικού συστήματος περίθαλψης (Obamacare). Στις 23 Μαρτίου του 2010 υπογράφεται η τροποποιητική νομοθεσία των 906 σελίδων, η οποία αποτελεί την μεγαλύτερη επέκταση του κοινωνικού ασφαλιστικού δικτύου από την εποχή του Lyndon Johnson. Χάρις στο νέο σύστημα, 15 εκατομμύρια λιγότεροι άνθρωποι θα ήταν, πλέον, ανασφάλιστοι, 87.000 θάνατοι θα ήταν δυνατόν να αποφευχθούν, και η εξοικονόμηση κόστους θα ανερχόταν στα 19.8 δισεκατομμύρια δολάρια. Αξίζει να σημειωθεί στο παρόν εγχείρημα η στάση των Ρεπουμπλικανών, η οποία ξεκίνησε με μηδαμινή υποστήριξη στο κοινοβούλιο και συνεχίστηκε με συνεχή προσπάθεια κατάργησης του νόμου (60 φορές μέσα στα επόμενα 6 χρόνια).

Κούβα 

Στον ίδιο βαθμό επιτυχίας, θα μπορούσε να πει κανείς πως, κυμαίνεται και το σχέδιο επανάκτησης φυσιολογικών σχέσεων με την Κούβα.

«Αυτά τα 50 χρόνια έχουν δείξει πως η απομόνωση δεν λειτούργησε»

Σε βάθος δύο χρόνων, κατάφερε να ανεμίσει ξανά η κουβανική σημαία στην πρεσβεία της Αβάνας στην Ουάσινγκτον, Αμερικανός πρέσβης να επιστρέψει στην περιοχή, τα πρώτα κρουαζιερόπλοια να καταφθάσουν στην -άλλοτε αποκλεισμένη- Κούβα, ενώ και η πρώτη αερογραμμή άρχισε τα δρομολόγια της απ’ την Φλόριντα προς την Σάντα Κλάρα. Η άρση του εμπορικού και οικονομικού εμπάργκο, όμως, αποτελεί ακόμα ένα μικρό αγκάθι των σχέσεων. Ο Αμερικανός πρόεδρος θέτει επανειλημμένως ως εμπόδια ολοκλήρωσης της διπλής άρσης τα ανθρώπινα δικαιώματα και την, ενδεχομένως αρνητική, απόφαση των Ρεπουμπλικανών στο Κονγκρέσο, αντίστοιχα. Εξέλιξη των τελευταίων ημερών, βέβαια, παρουσιάζει μια ακόμη χαλάρωση στις κυρώσεις του εμπορίου, όσον αφορά στην ιατρική έρευνα και την αγορά κουβανικών πούρων και ρουμιού στο εξωτερικό.

 Κίνα 

Η εξωτερική πολιτική του προέδρου των ΗΠΑ  θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από έναν, κυρίως, στόχο και φιλοδοξία. Αυτός έγινε αντιληπτός από το πρώτο κιόλας έτος που ανέλαβε τα προεδρικά του καθήκοντα και, εν συνεχεία, τον τιτλοφόρησε ως τον πρώτο Αμερικανό πρόεδρο που επισκέφτηκε, τόσο σύντομα στην εκλογή του, την Κίνα. Το ενδιαφέρον στράφηκε φανερά στο ασιατικό κράτος, το οποίο μέσα σε αυτά τα χρόνια κατάφερε να αγγίξει τη δεύτερη θέση στην κατάταξη των χωρών με την μεγαλύτερη οικονομική δύναμη παγκοσμίως. Ο Ομπάμα θεώρησε εξαρχής ζωτικής σημασίας μία τέτοια συνεργασία τόσο σε οικονομικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο.

«Η σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας αποτελεί την σημαντικότερη διμερή σχέση του 21^ου αιώνα!»

  Χρήσιμη, στο παρόν χρονικό σημείο, θα ήταν μία σύντομη, λεπτομερής περιγραφή της πορείας του. Το Νοέμβριο του 2009 ο Αμερικανός πρόεδρος πραγματοποίησε το πρώτο του ταξίδι στο Πεκίνο, χωρίς να προσμετρά άλλες τέτοιες επισκέψεις στο ιστορικό του. Αυτό, αυτομάτως, δημιούργησε μία παγίδα στην προσπάθειά του, καθώς πολλοί ήταν αυτοί που θεώρησαν «ύποπτη» την ξαφνική προσέγγισή του στο κινεζικό κράτος υπό το, πλέον, αξίωμα του προέδρου των ΗΠΑ. Η προσπάθεια, μάλιστα, συνεχίστηκε κι από ένα ατυχές γεγονός, την αποτυχία δηλαδή της διασφάλισης μίας φιλόδοξης συμφωνίας το 2009 στο Συνέδριο Κλιματικής Αλλαγής στην Κοπεγχάγη. Κανένα απ’ τα δύο γεγονότα, όμως, δεν στάθηκε αρκετό για να μειώσει την σημαντικότητα της συνάντησης, η οποία χαρακτηρίστηκε από ορισμένους ως G2. Οι σχέσεις συνεχίστηκαν σε ομαλό επίπεδο, και μεσα στα επόμενα χρόνια ανακοινώθηκε απ’ την τότε Υπουργό, Hillary Clinton, η «Στροφή στην Ασία». Αυτή διακρίθηκε σε 6 πυλώνες δράσης: ενίσχυση των διμερών συμμαχιών ασφαλείας, εμβάθυνση των σχέσεων της Αμερικής με άλλες ανερχόμενες δυνάμεις – όπως η Κίνα – , σύμπραξη με περιφερειακούς πολυμερείς οργανισμούς, επέκταση εμπορίου και επενδύσεων, σφυρηλάτηση μιας στρατιωτικής παρουσίας σε ευρεία βάση, και προώθηση δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πολλοί ήταν και πάλι αυτοί που αντιμετώπισαν καχύποπτα την κίνηση, υποστηρίζοντας πως η Αμερική θέλησε απλά την εμπλοκή και, ως ένα σημείο, την επιβολή της στην Ασιατική ήπειρο. Παρά ταύτα οι σχέσεις και πάλι συνεχίστηκαν αδιάκοπα, μέχρι που το 2014 και 2015 δύο νέα γεγονότα ήρθαν να επιδείξουν την δυναμική της σχέσης αυτής. Πραγματοποιήθηκε κοινή δήλωση των δύο αρχηγών κρατών περί της αλλαγής του Κλίματος, και δέσμευση για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η τελευταία φάνηκε να υλοποιείται, καθώς υποβλήθηκε από κοινού το σχέδιό τους για ένταξη στην συμφωνία στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Ban Ki-moon, στις 12 Δεκεμβρίου του 2015 στο Παρίσι.

Σε μία πιο γενική αποτίμηση της 8ετούς σχέσης με την Κίνα, τα πράγματα έχουν αρχίσει να γίνονται, πλέον, πιο περίπλοκα απ’ ότι ξεκίνησαν. Τα ζητήματα στα οποία καλούνται να διαπραγματευτούν και, ενδεχομένως, να συνεργαστούν έχουν πολλαπλασιαστεί. Το κοινό έδαφος δεν παραμένει περιορισμένο στα συμβατικά θέματα διμερούς εμπορίου, συναλλαγματικής ισοτιμίας του Γιουάν και άλλων πυλώνων της «Στροφής». Δεδομένης της αυξανόμενης κινεζικής σημασίας στον Ασιατικό-Ειρηνικό χώρο και στην παγκόσμια οικονομία, αυτή η αναμορφωμένη σχέση περιλαμβάνει ευρύτερα περιφερειακά ζητήματα, όπως οι εντάσεις στην ανατολική Κινεζική Θάλασσα, η διαμάχη της Βόρειας Κινεζικής Θάλασσας, το εύρος των προκλήσεων στο Ασιατικό-Ειρηνικό κομμάτι, και την διατλαντική συμφωνία εμπορίου (TPP), καθώς και παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η αποπυρηνικοποίηση, η κυβερνασφάλεια, η αντι-τρομοκρατεία και η μείωση της φτώχειας. Η σχέση ΗΠΑ-Κίνας δεν έχει υπάρξει ποτέ πιο περίπλοκη.

Β. Κορέα

Άξια να αναφερθεί είναι και η «έντονη» σχέση με την Β. Κορέα, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Απ’ τα πρώτα χρόνια της εκλογής του Obama υπήρχαν μεγάλες βλέψεις και ελπίδες σχετικά με την αντιμετώπιση των πυρηνικών όπλων της Β. Κορέας. Ο ίδιος, μάλιστα, είχε κάνει ξεκάθαρη την προθυμία του να σταματήσουν τις -μέχρι πρότινος- ανταγωνιστικές σχέσεις, αν ο Kim Jong-un έπαυε την επικίνδυνη χρήση των πυρηνικών. Ο τελευταίος απάντησε με μία πολυεπίπεδη εκτόξευση πυραύλου, και μία πυρηνική δοκιμή τον Απρίλιο και Μάιο του 2009. Αυτό σήμαινε πως οι αποφάσεις του Ομπάμα, αναφορικά με τις επικείμενες σχέσεις του με την Β. Κορέα, θα καθορίζονταν από την ανάγκη να διατηρηθεί το διεθνές καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών, και θα κέρδιζαν διεθνή υποστήριξη ως προς την επιβολή κυρώσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Μέχρι και σήμερα, οι σχέσεις δεν έχουν αποκατασταθεί. Μια πρόσφατη προσπάθεια της Β. Κορέας για παύση του πυρηνικού της προγράμματος έπεσε στο κενό, καθώς ο Obama διατήρησε μία απρόθυμη στάση ως προς την απαίτηση να σταματήσουν οι ετήσιες αμερικανικές στρατιωτικές ασκήσεις με την Ν. Κορέα. Τον Σεπτέμβριο ο Kim Jong-un πραγματοποίησε την 5^η -και πιο ισχυρή- πυρηνική δοκιμή στην ιστορία της χώρας του. Αντιμέτωπο βρήκε για ακόμη μία φορά τον Αμερικανό πρόεδρο η κίνηση αυτή, ο οποίος προειδοποίησε για «σοβαρές συνέπειες» στις προκλητικές ενέργειες, δίνοντας έμφαση στην σταθερή δέσμευση των ΗΠΑ για την ασφάλεια των συμμάχων τους στην Ασία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ρωσία

Με την ανάληψη των καθηκόντων του, τον Ιανουάριο του 2009, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών κλήθηκε να επανακαθορίσει τις σχέσεις των Η.Π.Α με τη Ρωσία. Αποφάσισε να ακολουθήσει μία διαφορετική πολιτική από τον προγενέστερο Πρόεδρο, George Bush, ξεκινώντας με την εγκατάλειψη του αμερικανικού σχεδίου για την οικοδόμηση μιας αντιπυραυλικής ασπίδας στην Κεντρική Ευρώπη. Αυτή του η δράση στόχευε στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών, αποδεικνύοντας στη διεθνή πολιτική σκηνή ότι μια καλή σχέση με τη Ρωσία ήταν πολύ πιο σημαντική από τις τυπικές σχέσεις που -έτσι κι αλλιώς-διατηρούσε με τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Η Ρωσία και η Αμερική αποτελούσαν τις Μεγάλες Δυνάμεις, και μια μεταξύ τους συνεργασία θα καθησύχαζε τους φόβους των Αμερικανών για τυχόν επιβολή ηγεμονικών σκοπών από τη ρωσική πλευρά, ενώ παράλληλα θα εξασφάλιζε μια μεγαλύτερη σταθερότητα στο διεθνές σύστημα. Ακόμη και όταν τελείωσε η θητεία του Vladimir Putin ως Πρωθυπουργού της Ρωσίας το 2008 (μόνο για να επιστρέψει ως Πρόεδρος το 2012), ο Ομπάμα συνέχισε να είναι υποστηρικτικός και θερμός απέναντι στη ρωσική ηγεσία, αυτή τη φορά στο πλευρό του Dmitry Medvedev, μιας προσωπικότητας αρκετά διαφορετικής με πιο φιλελεύθερες απόψεις. Στηριζόμενος σε αυτή τη διαφορετικότητα, ο Αμερικανός Πρόεδρος ήθελε, με τη στήριξή του, να δημιουργήσει ένα «δεύτερο κέντρο εξουσίας» γύρω από το πρόσωπο του φιλελεύθερου Πρωθυπουργού που, ακόμα και όταν θα τελείωνε η θητεία του, θα μπορούσε να ασκήσει επιρροή στην εξωτερική πολιτική του ρωσικού κράτους. Με λίγα λόγια, ο Obama προσπάθησε να φέρει τη ρωσική εξωτερική πολιτική πιο κοντά στα δυτικά αμερικανικά πρότυπα.

Όμως, η ρωσική πλευρά αντιλήφθηκε με τον ίδιο τρόπο τα σχέδια του Barack Obama; Ήθελε να θεμελιώσει τις σχέσεις τους με βάση τα φιλόδοξα όνειρα του Αμερικανού Προέδρου; Η απάντηση είναι αρνητική, με αδιάψευστη απόδειξη την αποτυχία των προσπαθειών της αμερικανικής πολιτικής. Ο Vladimir Putin δεν είχε λάβει ποτέ σοβαρά τον Barack Obama. Όλες οι προσεγγίσεις, αρχικά η ακύρωση της αντιπυραυλικής ασπίδας στην Κεντρική Ευρώπη, και μετά η υποστήριξη του Dmitry Medvedev με στόχο την εξυπηρέτηση των αμερικανικών απώτερων σκοπών, κατάφεραν να κερδίζουν μόνο την περιφρόνηση της ρωσικής ηγεσίας. Στην πραγματικότητα, δεν υπήρχε καμία ελπίδα για ένα «δεύτερο κέντρο εξουσίας» γύρω από τον Medvedev, γιατί ο τελευταίος ήταν πάντα ένας υπάκουος συνεργάτης του Putin. Η ολοκληρωτική αποτυχία της αμερικανικής στρατηγικής αποδείχτηκε το 2014, με τη ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας και την προσάρτηση της Κριμαίας. Ο Putin προχώρησε σε αυτή τη στρατηγική θέλοντας να εξασφαλίσει το κράτος του απέναντι στις νατοϊκές πολιτικές. Γνώριζε ότι αν οι Η.Π.Α αποφάσιζαν ποτέ να επιτεθούν στη Ρωσία, θα μπορούσαν πολύ εύκολα να το επιχειρήσουν μέσω ουκρανικού εδάφους, και δεν επρόκειτο να επιτρέψει να υπάρχουν πιθανότητες υλοποίησης ενός τέτοιου σχεδίου, καταστροφικού απέναντι στη ρωσική πολιτική. Βέβαια και ο Obama δεν κάθισε με σταυρωμένα τα χέρια. Αντίθετα, κανόνισε ένα πραξικόπημα και ανέτρεψε τον δημοκρατικά εκλεγμένο και φιλορωσικό Πρόεδρο της Ουκρανίας, για να τον αντικαταστήσει με τον Arseniy Yatsenyuk, πολιτική προσωπικότητα με αντί-ρωσικές βλέψεις. Σκοπός του Obama ήταν η απομόνωση της Ρωσίας, ξεκινώντας με αυτό τον τρόπο μια νέα μορφή Ψυχρού Πολέμου. Παρόλα αυτά αποδείχτηκε ότι ικανοποιήθηκαν οι προθέσεις της Ρωσίας, και όχι τόσο της Αμερικανικής πλευράς. Η κρίση μεταξύ τους συνεχίστηκε και σχετικά με το θέμα της Συρίας, με τον Putin να ξεκινά στις 30 Σεπτεμβρίου του 2015 βομβαρδισμούς κατά των δεκάδων χιλιάδων ξένων εισβολέων, ενώ οι Η.Π.Α, συμμαχώντας με τη Τουρκία, μπήκαν στο παιχνίδι για να χτυπήσουν και τον Bashar Assad και τη Ρωσία. Όμως και σε αυτό απέτυχε, γιατί κανείς από τους Ευρωπαίους εταίρους που συμμετέχουν στο ΝΑΤΟ δεν πείσθηκε να στηρίξει την αμερικανική πολιτική. Και, κατά βάθος, γνώριζε και ο ίδιος πως δεν μπορούσε να τραβήξει άλλο τα πράγματα στα άκρα, γιατί αυτή τη στιγμή ούτε οι Η.Π.Α ούτε το ΝΑΤΟ έχουν τη δύναμη να κηρύξουν πόλεμο κατά της Ρωσίας.

Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Barack Obama έδωσε μία νέα έμφαση στη σημασία της Ε.Ε, αποκαλώντας την ένα από τα σημαντικότερα δημιουργήματα των τελευταίων 70 χρόνων. Αν πάρουμε την ιστορία από την αρχή, βλέπουμε ότι η δημιουργία της Ένωσης αποτελεί εν μέρει μια αμερικανική ιδέα, με το σχέδιο Μάρσαλ να στοχεύει στην οικονομική σωτηρία της Ευρώπης, και πάνω σε αυτή την οικονομική ανάκαμψη να στηρίξει και την προσπάθεια για μία βαθιά ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Βέβαια, αυτή η αμερικανική στρατηγική στόχευε στην εξυπηρέτηση πρώτα των δικών τους συμφερόντων που διακυβεύονταν μέσα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Για τις Η.Π.Α, η ευημερία της Ευρώπης είναι καθοριστικής σημασίας για το ΝΑΤΟ, και γι’ αυτό ένα κομμάτι της αμερικανικής εξωτερικής τους πολιτικής προσπαθεί να εξασφαλίσει τη σταθερότητα ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη. Τα τελευταία χρόνια οι Η.Π.Α, όπως και όλη παγκόσμια πολιτική σκηνή, έχουν κληθεί να παρακολουθήσουν μια Ευρώπη στα όρια της κατάρρευσης, και μία Γερμανία να έχει επιβάλλει -για μία ακόμη φορά- την ηγεμονία της. Όμως, μαζί με την κατάρρευση της Ευρώπης έρχεται και το τέλος του ΝΑΤΟ. Όλες αυτές οι διαφωνίες και οι διαφοροποιημένες πολιτικές -όχι μόνο σε οικονομικά αλλά και σε πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, όπως το ζήτημα του προσφυγικού- έχουν αντίκτυπο και σε αυτόν τον οργανισμό. Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, ο Obama κλήθηκε να σχεδιάσει την πολιτική του απέναντι στην Ε.Ε

Ο Αμερικανός Πρόεδρος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή σκηνή το 2008 στο Βερολίνο, με μια ομιλία που θάμπωσε ένα πλήθος χιλιάδων, και με μηνύματα που έδωσαν ελπίδες σε ένα απογοητευμένο κοινό από τις παρεμβατικές πολιτικές της εποχής Bush. Παρόλα αυτά, η συνέχεια της στρατηγικής του ήρθε να διαψεύσει τις αρχικές του δηλώσεις. Γεγονότα όπως η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία, το σκάνδαλο NSA, η κλιμάκωση του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, η εξάπλωση της τρομοκρατίας στη Μέση Ανατολή και τα επακόλουθα κύματα των προσφύγων, μετέτρεψαν τα οχτώ χρόνια εξουσίας του Obama σε μία θητεία γεμάτη κρίσεις, που δυσχεραίνουν τις διατλαντικές σχέσεις. Απέδειξε πως, κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του, το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου μετατέθηκε από την Ευρώπη στην Ασία και την Μέση Ανατολή, σε αντίθεση με αυτά που είχε δηλώσει το 2009 περί ισάξιας αφοσίωσης προς όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ. Αντίθετα, στην πράξη φάνηκε ότι άφησε την Ευρώπη στο έλεος της κρίσης, και ούτε προσπάθησε να σταματήσει την επιβολή του οικονομικού γερμανικού ηγεμονισμού. Επιπλέον, ακόμα και στον εμπορικό τομέα, με την καθυστέρηση και την κακή φήμη που απέκτησε η συμφωνία TTIP, δυσκόλεψε ακόμη περισσότερο τις ευρωατλαντικές σχέσεις.

Εξετάζοντας όλα αυτά συμπεραίνουμε, πως ο Οbama στηρίχθηκε ουσιαστικά στην ανοχή μιας διαλυμένης Ευρώπης που χρειαζόταν βοήθεια για να σταθεί στα πόδια της, και ακόμη πίστευε πως η Αμερική θα έπαιζε για άλλη μια φορά τον ρόλο του προστάτη.

Συνολική Αποτίμηση

Μια γενικότερη αποτίμηση της θητείας του – ως προς τις σχέσεις του με τα έξω κράτη αλλά και την αναδιαμόρφωση των ΗΠΑ – , θα χαρακτήριζε, ίσως, τον Barack Obama ως έναν διαλλακτικό και φιλειρηνικό πολιτικό. Αν και δεν είχε περαιτέρω παρελθοντική εμπειρία στον πολιτικό τομέα, η ρητορία και οι υποσχόμενες επικείμενες κινήσεις του σε περίπτωση εκλογής του τον ανέβασαν ψηλά στον προεδρικό θώκο. Ομολογουμένως, εν δια μέσω αυτών των χρόνων, στέφθηκαν με επιτυχία πολλοί από τους στόχους του – όπως το obamacare, η διασφάλιση των δικαιωμάτων (ιδίως τον γυναικών, των παιδιών, των ομοφυλοφίλων και των αλλοδαπών), ο έλεγχος εκπομπής αερίων στην ατμόσφαιρα, οι συνεργασίες με μεγάλες δυνάμεις, η επιτυχία υπογραφής συμφωνίας πυρηνικών με το Ιράν, η οικονομική ανάκαμψη των ΗΠΑ και η επαναφορά των δεικτών ανεργίας στα προ κρίσης επίπεδα. Aλλά είχε και τις ανάλογες αποτυχίες. Πολλοί είναι αυτοί που έχουν χαρακτηρίσει τις επιτυχημένες κινήσεις του Obama ως «άτολμες», όταν στον αντίποδα δεν μπόρεσε, κατά τα λεγόμενά τους, να διαχειριστεί αποτελεσματικά σημαντικές κρίσεις στην Μέση Ανατολή. Σχολιάζει ο David Schultz, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Χάμλιν στην Μινεσότα και ειδικός στις αμερικανικές εκλογές

«Στην εξωτερική πολιτική σημείωσε πρόοδο, αλλά ούτε η Μέση Ανατολή, ούτε ο κόσμος είναι ασφαλέστερος σήμερα σε σχέση με πριν 8 χρόνια»

Πηγές:

1. Cheng Li (2016) Assessing U.S.-China relations under the Obama administration. Available at: https://www.brookings.edu/opinions/assessing-u-s-china-relations-under-the-obama-administration/ (Accessed: 28 October 2016)
2. Gary Y. (2016) Yes, he tried: what will Barack Obama’s legacy be? Available at: https://www.theguardian.com/us-news/2016/mar/19/yes-tried-barack-obama-legacy-gary-younge (Accessed 28 October 2016)
3. Shannon T. (2016) Obama, Xi Put Positive Spin on US-China Relations. Available at: http://thediplomat.com/2016/04/obama-xi-put-positive-spin-on-us-china-relations/ (Accessed 29 October 2016)
4. Thomas J. C. (2015) Obama and Asia, Confronting the China Challenge. Available at: https://www.foreignaffairs.com/articles/asia/obama-and-asia (Accessed 29 October 2016) 
5. Scott A. S. (2013) U.S. Policy Toward North Korea. Available at: http://www.cfr.org/north-korea/us-policy-toward-north-korea/p29962 (Accessed 30 October 2016)
6. Eric Z. (2016) A Coherent Explanation of Obama’s Foreign Policy. Economic and Military Decisions. Available at: http://www.globalresearch.ca/a-coherent-explanation-of-obamas-foreign-policy-economic-and-military-decisions/5510741 (Accessed 31 October 2016)
   
7. Roman J. (2016) Looking Back at Seven Years of Barack Obama’s Foreign Policy. Available at: http://www.aspeninstitute.cz/en/article/1-2016-looking-back-at-seven-years-of-barack-obama-s-foreign-policy/ (Accessed 31 October 2016)
   
8. George F. (2016) Obama and the European Union. Available at: https://geopoliticalfutures.com/obama-and-the-european-union/ (Accessed 31 October 2016)