Ο 21^ος αιώνας είναι ένας αιώνας που έχει χαρακτηριστεί από ιδιαίτερα σημαντικές αλλαγές σε όλο τον πλανήτη. Με την παρούσα ανάλυση θα γίνει αναφορά σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι της υφηλίου,την Αφρική, και δη σε μία συγκεκριμένη χώρα, το Καμερούν. Αρχικά, θα περιγραφούν ενδελεχώς οι κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις που επικρατούν στην  ευρύτερη περιοχή και, στη συνέχεια, θα εξεταστεί κατά πόσο αυτές οι συνθήκες συνδέονται με τις εκλογές της 7^ης Οκτωβρίου 2018 και τις εξελίξεις που ακολούθησαν.

Παρ’ όλο, λοιπόν, που το Καμερούν διαθέτει περισσότερη κοινωνική και πολιτική σταθερότητα, εν συγκρίσει με άλλα σημεία της ηπείρου, η φτωχοποίηση πολλών τμημάτων του λαού βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Πολλοί κάτοικοι βρίσκονται σε κατάσταση ένδειας. Πέρα από τα παραπάνω ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Καμερούν είναι οι πολιτισμικές διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται εντός αυτού. Η αποικιοκρατία έχει στιγματίσει την περιοχή του Καμερούν και ευρύτερα της Αφρικής, αφού υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο τμήμα του πληθυσμού το οποίο είναι γαλλόφωνο, ενώ ένα μικρότερο αγγλόφωνο. Εν έτει 2018, βρισκόταν μπροστά σε πολλές νέες προκλήσεις που απειλούσαν ακόμα και να αναδιαμορφώσουν το εσωτερικό του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το Καμερούν να αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα. Ένα από τα πιο σημαντικά είναι το ξέσπασμα μίας πάρα πολύ έντονης και εκ βαθέων ανησυχητικής κοινωνικής κρίσης που έχει προκαλέσει τριγμούς και ρήγματα στο εσωτερικό του.

 Το ξέσπασμα της κρίσης

Αναφορικά με την κοινωνική κρίση, μία τέτοιους είδους κρίση δεν συνίσταται σε έναν αλλά σε περισσότερους παράγοντες. Αρχικά, η δράση της εξτρεμιστικής ισλαμιστικής οργάνωσης Boko Haram έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στο Καμερούν, που έχουν υποβαθμίσει, σε μεγάλο βαθμό, την ποιότητα του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων. Πιο ειδικά, οι Τζιχαντιστές δραστηριοποιούνται στα σύνορα με τη Νιγηρία. Έχοντας υπό τον έλεγχό τους, πλέον, μια περιοχή 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη Νιγηρία, το καλοκαίρι του 2018 εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον στρατιωτικής βάσης στην περιοχή Kolofata του Βορειοδυτικού Καμερούν.

Από την άλλη πλευρά, το πολιτικό κλίμα στο βορειοδυτικό και νοτιοδυτικό Καμερούν είναι ιδιαίτερα τεταμένο. Οι αγγλόφωνοι πιέζουν πολλούς κατοίκους να στηρίξουν τα αιτήματά τους περί ανεξαρτητοποίησης, φθάνοντας μέχρι και το σημείο της πολιτικής βίας. Έντονες πιέσεις από τη γαλλόφωνη κυβέρνηση δέχεται και ο τομέας της εκπαίδευσης, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία ενός αυτονομιστικού κόμματος που αντιτίθεται των γαλλόφωνων πολιτικών και επιθυμεί την απόσχιση και ανεξαρτητοποίηση του αγγλόφωνου μέρους, με στόχο να αποτρέψει κάθε επιβολή ανεπιθύμητων αλλαγών στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Εν συνεχεία, οι διενέξεις που είχαν οι αγγλόφωνοι με την κυβέρνηση έφεραν σε ρήξη το αυτονομιστικό κόμμα με τον Biya, εκλεγμένο πρόεδρο του Καμερούν. Η μη εύρεση κοινών σημείων μεταξύ των δύο πλευρών δημιούργησε ένα κλίμα αντιπαραθέσεων και ανατροφοδότησε τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Αναμφισβήτητα, όμως, όλο αυτό το τεταμένο κλίμα, η πολιτική αστάθεια και η αναρχία που δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, και η παράλληλη επιθυμία τόσο της Μεγάλης Βρετανίας, όσο και της Γαλλίας να έχουν επιρροή στην περιοχή έθεσαν ζητήματα περί κυριαρχίας στο χώρο του Καμερούν και της Αφρικής.

Εάν κάποιος προσπαθήσει να παρακολουθήσει την ιστορία του Καμερούν, και πιο συγκεκριμένα τη διοίκησή του, θα διαπιστώσει πως δεν διοικείται ενιαία, αλλά υπό την επίβλεψη του αγγλικού και γαλλικού παράγοντα. Η συνύπαρξη αυτών των δύο αποτελεί απόδειξη της πολυπολιτισμικότητας της περιοχής. Με αφορμή, όμως, την τελευταία μεγάλη κινητοποίηση που έλαβε χώρα στην πόλη Bamenda του βορειοδυτικού Καμερούν, η κοινωνική κρίση εντάθηκε ακόμα περισσότερο. Οι εκπαιδευτικοί των αγγλόφωνων περιοχών της χώρας εξαπέλυσαν κατηγορίες προς την γαλλόφωνη κυβέρνηση ότι προβαίνει σε διακρίσεις εναντίον της μειονότητας. Η ανάμειξη της Γαλλίας στον εκπαιδευτικό και υγειονομικό τομέα του αγγλόφωνου τμήματος είναι κάτι που έχει προξενήσει οξύτατες αντιδράσεις στον πληθυσμό του. Οι ίδιοι οι πολίτες των αγγλόφωνων περιοχών επιθυμούν να ενισχυθούν τα εθνικά τους συμφέροντα.

 Η στάση της Κυβέρνησης Biya

Ωστόσο, η κυβέρνηση του Paul Biya δείχνει αδράνεια και απροθυμία να διεξάγει οποιοδήποτε διάλογο. Για αυτό το λόγο, η άσκηση βίας και η εκδήλωση φαινομένων εγκληματικότητας από την πλευρά του αποσχιστικού κόμματος έχουν σημειώσει κατάφωρη άνοδο. Παράλληλα, η προαναφερθείσα εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση Boko Haram εξακολουθεί να πραγματοποιεί τρομοκρατικές ενέργειες.

Εν συνεχεία, η έβδομη επανεκλογή του Biya δεν θα μπορούσε να παραμείνει απαρατήρητη. Ο Paul Biya θεωρούμενος ως ένας από τους μακροβιότερους ηγέτες παγκοσμίως κατάφερε να διατηρήσει τη νομιμοποίησή του σε κάποια εκλογικά σώματα μέσω της συνεργασίας του με γαλλόφωνες ελίτ. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών δεν έτυχαν πλήρους αποδοχής, καθώς θεωρήθηκε πως η διαδικασία διεξαγωγής τους ήταν νόθα. Πιο ειδικά, η συμμετοχή και προσέλευση των πολιτών στις κάλπες ήταν πολύ χαμηλή, δεδομένης της ανασφάλειας, της αναρχίας και του φόβου που κυριαρχούσε.

Η κατάσταση στο γαλλόφωνο τμήμα της χώρας δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τα παραπάνω, επειδή ο Biya υποστηρίζεται από την Γαλλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και, εν συνόλω, από τη Δύση.Ωστόσο, η αναρχία, όπως αυτή εκδηλώνεται με την πραγματοποίηση επιθέσεων εναντίον των σωμάτων ασφαλείας, πολιτών και παιδιών, εμμένει να είναι το κυρίαρχο στοιχείο. Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, ο Biya εξακολουθεί να έχει μια αδιάλλακτη στάση και να απομακρύνει κάθε ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων με τους αγγλόφωνους.

Αναφορικά με την επανεκλογή του, από την μία πλευρά, θεωρούνταν πως μία ακόμα θητεία του θα ήταν επιζήμια για τη χώρα, επειδή αρκετοί ψηφοφόροι και πολέμιοί του πίστευαν πως ήταν κουρασμένος, μετά την πολυετή του παρουσία στο πολιτικό γίγνεσθαι του Καμερούν, και πιθανώς θα αστοχούσε σε διάφορα διαχειριστικά κρίσιμα ζητήματα.Από την άλλη πλευρά, υπήρχαν και οι υποστηρικτές του που έκριναν πως η εμπειρία του είναι πλεονέκτημα για την αντιμετώπιση των εσωτερικών ή εξωτερικών προκλήσεων. Τέλος, αρκετοί ψηφοφόροι ή πολιτικοί της Αντιπολίτευσης θεωρούν πως το 2025, οπότε και θα διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές, ο Biya θα παραιτηθεί και θα επιλέξει κάποιον που θα τον αντικαταστήσει.

Συμπερασματικά,το Καμερούν βιώνει μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους στην πολιτική και κοινωνική του ιστορία. Αναμφισβήτητα, το έντονο πολυπολιτιστικό στοιχείο του αποτελεί πρόβλημα για την κοινωνική και πολιτική του σταθερότητα. Αυτό που θα μπορούσε να κριθεί αποτελεσματικό για τη θετική εξέλιξη των πολιτικών πραγμάτων είναι η προσέγγιση  των δύο πλευρών, έπειτα από τη διεξαγωγή ειρηνευτικών διαλόγων, που θα οδηγήσουν στην ικανοποίηση και των δύο, καταλήγοντας στο εάν είναι σύμφορο ή ασύμφορο, εν τέλει, να αποσχιστεί το αγγλόφωνο τμήμα της χώρας.

Πηγές:

1. Abdur Rahman Afa Shaban. (2018). Live: Paul Biya wins seventh term with over 71% of votes. http://www.africanews.com/2018/10/22/live-polls-open-in-cameroon-amid-high-security-separatists-killed/
2. Cascais, A. (2018). Paul Biya: Cameroon’s longtime leader and survival artist. https://www.dw.com/en/paul-biya-cameroons-longtime-leader-and-survival-artist/a-46155284
3. Chimton, N. K. (2018). Cameroon election: President Paul Biya seeks seventh term. https://www.bbc.com/news/world-africa-45747914
4. Dionne, K. and Signé, L. (2018). Cameroon’s election still isn’t decided. What happens next? https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2018/10/12/what-just-happened-in-cameroons-elections/?utm_term=.613383ec1d8c
5. Krippahl, C. (2018). Analysts see a bleak future for Cameroon. https://www.dw.com/en/analysts-see-a-bleak-future-for-cameroon/a-46177202
6. Maclean, R. (2018). English – speakers boycott Cameroon election as violence worsens, The Guardian. https://www.theguardian.com/global-development/2018/oct/05/fear-repression-voters-before-cameroon-election-paul-biya
7. Mumbere, D. (2018). Cameroon opposition rejects “leaked” results showing Biya victory. http://www.africanews.com/2018/10/16/cameroon-opposition-rejects-leaked-results-showing-biya-victory/
8. Mumbere, D. (2018). Paul Biya wins Cameroon presidential election with 71,28% (official). http://www.africanews.com/2018/10/22/paul-biya-wins-cameroon-presidential-election-with-7128-percent-official/